Ngành logistics Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc tạo thuận lợi thương mại, hỗ trợ sản xuất công nghiệp và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Với vị trí chiến lược và cơ sở hạ tầng đang được mở rộng, ngành này đã đạt được những bước phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây. Tuy nhiên, những thách thức như chi phí logistics cao, quá tải cơ sở hạ tầng và chuyển đổi số còn hạn chế vẫn đang kìm hãm hiệu quả. Tuy nhiên, những vấn đề này đang tạo ra những cơ hội đáng kể cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia thị trường - đặc biệt là trong lĩnh vực vận tải đa phương thức, kho bãi thông minh và logistics chuỗi lạnh - với chiến lược đúng đắn và quan hệ đối tác địa phương.

Tiềm năng thị trường logistics Việt Nam

Thị trường logistics Việt Nam đang phát triển nhanh chóng. Với tốc độ tăng trưởng hai con số của ngành dịch vụ logistics trong những năm qua và đóng góp khoảng 5.171 tấn vào GDP của Việt Nam vào năm 2024, logistics đang trở thành một trong những ngành dịch vụ năng động nhất trong nền kinh tế.[1].

Đồng thời, Chỉ số hiệu suất logistics (LPI) của Việt Nam xếp thứ 43/139 quốc gia vào năm 2023, tăng 21 bậc so với năm 2016 - đưa Việt Nam trở thành một trong những thị trường logistics mới nổi hàng đầu.[2].

Bảng: Chỉ số hiệu suất logistics (LPI) năm 2023 của Việt Nam và một số nước ASEAN

Nguồn: Ngân hàng Thế giới

Theo bảng trên, các chỉ số thành phần như Theo dõi & truy vết (3.4) và Tính kịp thời (3.3) tương đối cao, phản ánh sự tiến bộ trong khả năng theo dõi hàng hóa và đảm bảo thời gian giao hàng. Tuy nhiên, các chỉ số như Hải quan (3.1) và Cơ sở hạ tầng (3.2) vẫn thấp hơn so với các nước dẫn đầu khu vực, cho thấy Việt Nam còn nhiều dư địa để tiếp tục cải thiện cơ sở hạ tầng và thủ tục hải quan nhằm nâng cao hiệu quả logistics tổng thể.

Theo Báo cáo về quy mô và thị phần thị trường logistics Việt Nam giai đoạn 2025–2034 của Expert Market Research, thị trường dự kiến sẽ tăng trưởng ở tốc độ CAGR là 6,4% trong giai đoạn 2025–2034, đạt khoảng 85,8 tỷ USD vào năm 2025.

Vietnam Logistics Market Forecast (2025–2034)

Đơn vị: Tỷ USD

Nguồn: Báo cáo quy mô và thị phần thị trường logistics Việt Nam 2025–2034, Nghiên cứu thị trường chuyên gia

Sự bùng nổ của thương mại điện tử đã trở thành động lực chính thúc đẩy nhu cầu logistics tại Việt Nam. Trong những năm qua, ngành thương mại điện tử luôn duy trì tốc độ tăng trưởng hàng năm từ 16-301 tấn, duy trì mức tăng trưởng hai chữ số mạnh mẽ.[3]Đáng chú ý, theo Dự báo thị trường thương mại điện tử Việt Nam giai đoạn 2025–2030, thị trường thương mại điện tử của nước này dự kiến sẽ đạt 27,73 tỷ USD vào năm 2025, tăng trưởng với tốc độ CAGR là 21,65% và có thể mở rộng hơn nữa lên 62,51 tỷ USD vào năm 2030.

Sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử đã tạo ra nhu cầu mạnh mẽ về dịch vụ hậu cần, đặc biệt là trong vận tải và kho bãi.

Cơ sở hạ tầng vận tải và kho bãi: Việt Nam đang đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng để nâng cao năng lực logistics quốc gia. Các dự án trọng điểm như Sân bay Quốc tế Long Thành, mở rộng Cảng Cái Mép - Thị Vải và Đường cao tốc Bắc - Nam đang cải thiện kết nối giữa các trung tâm kinh tế lớn và cảng biển.[4]Đồng thời, nhiều trung tâm logistics và kho ngoại quan đang được phát triển tại Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh công nghiệp lân cận để đáp ứng nhu cầu hàng hóa ngày càng tăng nhanh.

Chính sách và ưu đãi: Chính phủ đã ban hành Chiến lược phát triển logistics 2025–2035 (Tầm nhìn 2050), tập trung xây dựng các trung tâm logistics khu vực, thúc đẩy vận tải đa phương thức và khuyến khích đầu tư tư nhân và nước ngoài vào lĩnh vực logistics.[5]. Các ưu đãi về thuế, thủ tục hành chính được đơn giản hóa và quyền tiếp cận đất đai được mở rộng càng củng cố thêm sức hấp dẫn của Việt Nam như một điểm đến đầu tư hậu cần mới nổi[6].

Những hạn chế hiện tại và cơ hội đầu tư

Chi phí hậu cần cao: Chi phí logistics chiếm 16,8–17% GDP của Việt Nam, cao hơn đáng kể so với mức trung bình toàn cầu là 10–11%[7]Cơ cấu chi phí cao này làm xói mòn khả năng cạnh tranh xuất khẩu và làm tăng giá sản phẩm trong nước, do chi phí vận chuyển, nhiên liệu và phí cầu đường được chuyển sang người tiêu dùng. Điều này cũng làm nản lòng các nhà đầu tư nước ngoài vào các ngành công nghiệp thâm dụng chuỗi cung ứng và hạn chế khả năng mở rộng của các doanh nghiệp nhỏ. Cùng với sự phụ thuộc của ngành vào vận tải đường bộ, những chi phí này góp phần gây tắc nghẽn, tăng lượng khí thải và làm giảm hiệu quả tổng thể của mạng lưới logistics Việt Nam.

Cấu trúc vận chuyển không cân bằng: Ngành vận tải vẫn phụ thuộc rất nhiều vào vận tải đường bộ. Trong chín tháng đầu năm 2024, vận tải đường bộ chiếm khoảng 74,21 tấn hàng hóa/năm (TP3T), trong khi vận tải đường thủy nội địa chiếm 20,41 tấn, vận tải đường biển chiếm 51 tấn, đường sắt và đường hàng không lần lượt chỉ đạt 0,21 tấn và 0,011 tấn.[8].

Vietnam freight transport structure in the first 9 months of 2024

Đơn vị: %; 100% = 1,9 tỷ tấn hàng hóa được vận chuyển

Nguồn: VALOMA (2024)

Sự phụ thuộc quá mức vào vận tải đường bộ đã dẫn đến tình trạng tắc nghẽn gia tăng, đặc biệt là xung quanh các cảng trọng điểm và cửa ngõ đô thị, trong khi chi phí nhiên liệu cao, phí cầu đường và năng lực đường cao tốc hạn chế càng làm giảm hiệu quả chi phí. Do đó, bất chấp những nỗ lực mở rộng cơ sở hạ tầng, chi phí logistics vẫn ở mức cao so với các nước trong khu vực, cho thấy nhu cầu kết nối đa phương thức tốt hơn và đa dạng hóa cơ sở hạ tầng.

Chất lượng nguồn nhân lực hạn chế: Chỉ có 5–7% nhân viên logistics được đào tạo chính quy về quản lý chuỗi cung ứng, CNTT hoặc ngoại ngữ, khiến các doanh nghiệp trong nước khó đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế[9].

Cơ sở hạ tầng quá tải: Mạng lưới logistics của Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng tắc nghẽn tại các cảng, cửa ngõ và các tuyến đường vận tải chính. Đường vào cảng và đường cao tốc liên tỉnh thường quá tải, kéo dài thời gian giao hàng và đẩy chi phí logistics lên cao — điều này nhấn mạnh nhu cầu đầu tư vào kết nối đa phương thức và cơ sở hạ tầng thông minh.

Cơ sở hạ tầng quá tải đã trở thành thách thức lớn đối với ngành logistics Việt Nam

Nguồn: Hà Nội mới

Bên cạnh những hạn chế hiện hữu, Việt Nam đang bước vào giai đoạn hiện đại hóa chuỗi cung ứng, tạo ra những cơ hội đáng kể cho các công ty quốc tế tham gia vào lĩnh vực logistics. Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, hoạt động xuất nhập khẩu và đầu tư cơ sở hạ tầng tạo nền tảng vững chắc cho các nhà đầu tư nước ngoài mở rộng sự hiện diện tại Việt Nam. Các cơ hội chính bao gồm:

– Cơ sở hạ tầng đa phương thức:Chính phủ thúc đẩy phát triển các trung tâm hậu cần khu vực, kho chứa container nội địa (ICD) và kết nối đường sắt-cảng biển để giảm sự phụ thuộc vào vận tải đường bộ - cung cấp các cơ hội PPP hoặc liên doanh cho các nhà đầu tư cơ sở hạ tầng nước ngoài[10].

– Kho bãi và hậu cần thương mại điện tử:Thị trường thương mại điện tử Việt Nam dự kiến sẽ đạt 39 tỷ đô la vào năm 2025, thúc đẩy nhu cầu về kho thông minh, trung tâm hoàn thiện đơn hàng và dịch vụ giao hàng chặng cuối[11].

– Chuỗi cung ứng lạnh và logistics chuyên biệt:Tổng công suất kho lạnh tại Việt Nam dự kiến sẽ đạt 1,7 triệu pallet vào năm 2028, tăng 70% so với năm 2023 — cho thấy tiềm năng mạnh mẽ để đầu tư vào kho lạnh, vận chuyển lạnh và các dịch vụ giá trị gia tăng.[12].

B&Company có thể hỗ trợ thành công của bạn như thế nào

Với hơn 15 năm kinh nghiệm trong nghiên cứu thị trường và tư vấn đầu tư cho các công ty Nhật Bản và quốc tế, B&Company giúp các nhà đầu tư nước ngoài hiểu rõ thị trường, tìm kiếm đối tác đáng tin cậy và thực hiện các chiến lược hiệu quả trong lĩnh vực logistics tại Việt Nam.

– Nghiên cứu thị trường và phân tích cơ hội:Báo cáo chuyên sâu về quy mô thị trường, quy định, xu hướng và cạnh tranh để đánh giá rủi ro tiềm ẩn và rủi ro đầu tư.

– Tìm kiếm đối tác và kết nối kinh doanh:Cơ sở dữ liệu độc quyền của hơn 900.000 công ty Việt Nam cho phép B&Company sàng lọc, đánh giá và kết nối các đối tác địa phương trong lĩnh vực dịch vụ vận tải, kho bãi và hậu cần.

– Hỗ trợ pháp lý và đầu tư:Tư vấn về thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC), đăng ký kinh doanh và các giấy phép theo ngành nghề yêu cầu.

– Tư vấn chiến lược và hợp tác lâu dài:Hướng dẫn về mô hình liên doanh, PPP hoặc đầu tư trực tiếp, cùng với hỗ trợ phát triển kinh doanh, tuyển dụng và truyền thông thị trường.

B&Company không chỉ đóng vai trò là đơn vị tư vấn mà còn là cầu nối chiến lược, giúp các công ty nước ngoài thâm nhập và mở rộng thị trường logistics Việt Nam một cách tự tin, tuân thủ quy định và tăng trưởng bền vững.

* Lưu ý: Nếu bạn muốn trích dẫn thông tin trong bài viết này, vui lòng ghi rõ nguồn và kèm theo link bài viết để đảm bảo tôn trọng bản quyền.

[1] Hà Nội MớiTruy cập>

[2] Ngân hàng Thế giớiTruy cập>

[3] Kinh tế Việt NamTruy cập>

[4] Vận chuyển MNTruy cập>

[5] Tin tức Chính phủTruy cập>

[6] Bộ Công Thương

[7] Tạp chí Đầu tư Việt NamTruy cập>

[8] Bộ Công Thương, Báo cáo Logistics Việt Nam 2023

[9] Bộ Công Thương, Báo cáo Logistics Việt Nam 2023

[10] Bộ Công Thương, Báo cáo Logistics Việt Nam 2023

[11] Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM)Truy cập>

[12] FiinGroup