Tình hình Mobile Money tại Việt Nam

Việt Nam đang chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ trong việc áp dụng mobile money, cách mạng hóa hệ sinh thái thanh toán không dùng tiền mặt của đất nước. Chính phủ Việt Nam đã tích cực thúc đẩy mobile money như một động lực chính cho các giao dịch không dùng tiền mặt, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, miền núi và hải đảo, nơi các dịch vụ ngân hàng truyền thống còn hạn chế. Ban đầu được thí điểm trên toàn quốc từ năm 2021 đến 2023, dịch vụ mobile money tại Việt Nam đã được gia hạn đến ngày 31 tháng 12 năm 2024 theo Nghị quyết 192 của Chính phủ. Cách tiếp cận đổi mới này đối với thanh toán không dùng tiền mặt cho phép khách hàng sử dụng tài khoản viễn thông của họ cho nhiều giao dịch khác nhau mà không cần tài khoản ngân hàng, điện thoại thông minh hoặc kết nối internet, đáng kể thúc đẩy tài chính toàn diện trên toàn quốc.

Sự tăng trưởng của mobile money tại Việt Nam đã rất ấn tượng. Tính đến tháng 5 năm 2024, cả nước có hơn 8,8 triệu người dùng mobile money, tăng 3,3% so với tháng trước. Đáng chú ý, 72% người dùng này (6,3 triệu) ở khu vực nông thôn và vùng sâu vùng xa, cho thấy sự thành công của dịch vụ trong việc tiếp cận các nhóm dân cư chưa được phục vụ. Số điểm chấp nhận thanh toán mobile money cũng đã tăng vọt lên 275.879, đánh dấu mức tăng 9,56% so với tháng 4 năm 2024. Khối lượng giao dịch đã đạt hơn 119 triệu, tăng 8%, với tổng giá trị vượt quá 4.462 tỷ đồng, tăng 7%. Những con số thống kê này nhấn mạnh sự áp dụng nhanh chóng mobile money như một phương thức thanh toán không dùng tiền mặt ưa thích tại Việt Nam[1].

Mobile Money tại các khu vực miền núi ở Việt Nam

Nguồn: https://www.quangninh.gov.vn/so/sothongtinTT/Trang/ChiTietTinTuc.aspx?nid=7492

Có một số yếu tố chính thúc đẩy sự tăng trưởng đáng kể này trong mobile money. Thứ nhất, tỷ lệ sở hữu điện thoại thông minh cao, với hơn 70% dân số sở hữu điện thoại thông minh vào năm 2023, đã tạo nền tảng vững chắc cho các dịch vụ mobile money. Thứ hai, đại dịch COVID-19 đã đẩy nhanh sự chuyển đổi sang thanh toán số, với nhiều người tiêu dùng và doanh nghiệp áp dụng mobile money như một giải pháp thay thế an toàn hơn so với tiền mặt. Thứ ba, sự hỗ trợ của chính phủ đã đóng vai trò quan trọng, với các quy định thuận lợi như Thông tư số 23/2020/TT-NHNN cho phép các nhà mạng cung cấp dịch vụ mobile money mà không cần yêu cầu tài khoản ngân hàng. Thứ tư, việc các nhà mạng lớn tham gia vào thị trường đã dẫn đến các chiến dịch tiếp thị tích cực và các ưu đãi hấp dẫn, thúc đẩy hơn nữa việc thu hút người dùng.

Các nhà cung cấp dịch vụ Mobile Money

Thị trường mobile money của Việt Nam được thống trị bởi ba nhà mạng lớn: Viettel cung cấp “Viettel Money”, VNPT cung cấp “VNPT Pay”, và MobiFone đã ra mắt “MobiFone Money”. Các nhà cung cấp này đã tận dụng cơ sở hạ tầng viễn thông hiện có và mối quan hệ khách hàng để nhanh chóng triển khai các dịch vụ mobile money, cung cấp các tính năng như chuyển tiền cá nhân, thanh toán hóa đơn, thanh toán cho người bán, và nạp tiền điện thoại.

Dịch vụ Mobile Money của VNPT

Nguồn: https://vnpt.com.vn/tu-van/tien-di-dong-o-viet-nam.html

Cơ hội và Thách thức: Điều hướng trong Bối cảnh Mobile Money

Sự phát triển của mobile money tại Việt Nam mang lại những cơ hội và thách thức đáng kể. Nó có thể cải thiện đáng kể tài chính toàn diện bằng cách tiếp cận các nhóm dân cư chưa có tài khoản ngân hàng hoặc chưa được phục vụ đầy đủ, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn có hạ tầng ngân hàng truyền thống hạn chế. Việc áp dụng rộng rãi mobile money có thể kích thích hoạt động kinh tế bằng cách tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch dễ dàng hơn và mở ra cơ hội kinh doanh mới. Lĩnh vực này đang thúc đẩy đổi mới trong dịch vụ tài chính, khuyến khích phát triển các sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu địa phương. Ngoài ra, các nhà cung cấp dịch vụ có thể tận dụng dữ liệu giao dịch để cung cấp các sản phẩm tài chính cá nhân hóa và cải thiện đánh giá rủi ro.

Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức. Khi việc sử dụng mobile money tăng lên, tiềm năng gian lận và các mối đe dọa an ninh mạng cũng tăng theo, đòi hỏi phải đầu tư mạnh mẽ vào các biện pháp bảo mật mạnh mẽ. Việc mở rộng phủ sóng di động đáng tin cậy đến các vùng nông thôn vẫn là một thách thức, và nhiều người dùng tiềm năng, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, có thể thiếu kiến thức số và tài chính cần thiết để sử dụng đầy đủ các dịch vụ mobile money.

Triển vọng Tương lai của Mobile Money

Tương lai của mobile money tại Việt Nam trông rất hứa hẹn. Cam kết của chính phủ trong việc xây dựng nền kinh tế số có thể sẽ dẫn đến tăng đầu tư vào cơ sở hạ tầng số và phát triển kỹ năng, thúc đẩy hơn nữa việc áp dụng mobile money. Theo Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia của chính phủ[2], Việt Nam đặt mục tiêu 80% người trưởng thành sử dụng phương thức thanh toán điện tử vào năm 2025, được hỗ trợ bởi các chiến dịch quảng bá và ưu đãi cho doanh nghiệp và người tiêu dùng. Hơn nữa, việc đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt sẽ tiếp tục, với các sáng kiến như thúc đẩy thanh toán bằng mã QR và phát triển cơ sở hạ tầng thanh toán quốc gia tạo ra một hệ sinh thái kết nối hơn. Ngoài ra, khi người tiêu dùng Việt Nam quen thuộc hơn với thanh toán số, xu hướng của họ có thể sẽ chuyển hướng nhiều hơn về các giải pháp mobile money, do sự thuận tiện, tốc độ và sự chấp nhận ngày càng tăng ở các nhóm tuổi và đối tượng khác nhau.

Cơ hội Kinh doanh

Sự phát triển của mobile money cũng mang lại những cơ hội đáng kể cho nhiều lĩnh vực kinh doanh. Các doanh nghiệp ICT cung cấp nền tảng công nghệ cho dịch vụ mobile money, bao gồm các nhà phát triển phần mềm, công ty an ninh mạng và nhà sản xuất thiết bị viễn thông, đang có triển vọng tăng trưởng. Các công ty tư vấn chuyển đổi số có thể tận dụng xu hướng mobile money để giúp các doanh nghiệp truyền thống thích ứng và tích hợp các giải pháp thanh toán này. Các công ty fintech và các tổ chức tài chính truyền thống có thể phát triển các sản phẩm và dịch vụ đổi mới bổ sung hoặc xây dựng trên nền tảng mobile money. Sự phổ biến của mobile money có thể thúc đẩy việc áp dụng thương mại điện tử, tạo cơ hội cho các nhà bán lẻ trực tuyến và nhà cung cấp dịch vụ.

Tóm lại, sự gia tăng nhanh chóng của người dùng mobile money tại Việt Nam thể hiện một sự thay đổi đáng kể trong bối cảnh tài chính của đất nước. Được thúc đẩy bởi tiến bộ công nghệ, quy định hỗ trợ và thay đổi trong sở thích của người tiêu dùng, mobile money đang sẵn sàng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế số của Việt Nam.

[1] https://vietnamnet.vn/luong-nguoi-su-dung-mobile-money-tai-viet-nam-tang-nhanh-2300552.html

[2] Quyết định số 749/QĐ-TTg

Đọc thêm những bài phân tích khác