Việc sáp nhập hành chính quốc gia vào năm 2025 của Việt Nam nhằm tinh gọn bộ máy quản lý, giảm thiểu sự phân mảnh và nâng cao năng lực cạnh tranh khu vực bằng cách hợp nhất các vùng kinh tế trọng điểm. Trong cơ cấu mới này, Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) vẫn là hai trung tâm kinh tế và quản trị quan trọng nhất của đất nước, định hình sự phát triển của quốc gia. Sau cải cách, Hà Nội tập trung vào đổi mới sáng tạo, quản trị số, phát triển nguồn nhân lực và bảo tồn di sản văn hóa, trong khi TP.HCM mở rộng thành một siêu đô thị, hội tụ các thế mạnh về công nghiệp, logistics và kinh tế ven biển. Cùng nhau, hai thành phố tạo ra những cơ hội bổ trợ cho các nhà đầu tư nước ngoài trên nhiều lĩnh vực.

Hanoi and HCMC in Vietnam’s Map

Tổng hợp của B&Company

Hà Nội sau khi sáp nhập hành chính quốc gia

Hà Nội không được sáp nhập với các tỉnh khác trong chương trình cải cách hành chính năm 2025 của Việt Nam. Năm 2008, Hà Nội đã mở rộng bằng cách sáp nhập với tỉnh Hà Tây, huyện Mê Linh từ Vĩnh Phúc và một phần của Hòa Bình. Điều này tạo ra dư địa phát triển rộng rãi mà không cần sáp nhập thêm, không giống như các thành phố đông đúc hơn đang phải đối mặt với tình trạng tắc nghẽn cơ sở hạ tầng.[1]. Việc giữ nguyên Hà Nội sẽ duy trì được vai trò là thủ đô chính trị và hành chính, đồng thời cho phép tập trung vào hiệu quả nội bộ như mô hình quản trị hai cấp mới.

Trong giai đoạn 2020-2024, Hà Nội có tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt 7,1%/năm, cao hơn mức bình quân chung của cả nước (6%/năm).[2]. Trong 9 tháng đầu năm 2025, Hà Nội đã đạt tốc độ tăng trưởng 7.92% và dự kiến cả năm sẽ tăng trưởng 8.5%[3]Trong giai đoạn 2026-2030, Hà Nội đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP trên 111.000 tỷ đồng/năm, nâng cao chỉ số phát triển con người và phúc lợi. Thành phố đặt mục tiêu rõ ràng là “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại”, trở thành trung tâm văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu cả nước.

Chính quyền Hà Nội gần đây đã tập trung xây dựng một thủ đô thông minh, hiện đại. Thành phố cũng đang đẩy mạnh triển khai chính quyền số và số hóa dịch vụ công: chính quyền địa phương đã ban hành chỉ thị triển khai đội ngũ công nghệ thông tin ở tất cả các cấp hành chính để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến.[6]. Thành phố đang nỗ lực xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tận dụng khu công nghệ cao hiện có (ví dụ: Khu công nghệ cao Hòa Lạc).[7].

Hà Nội cũng lập kỷ lục mới về thu hút vốn FDI: trong 7 tháng đầu năm 2025, Hà Nội đã thu hút 3,8 tỷ USD vốn FDI, chiếm 15,61 nghìn tỷ đồng vốn FDI cả nước. Con số này đưa Hà Nội lên vị trí thứ ba so với các tỉnh/thành phố khác trong cả nước, sau TP.HCM và Bắc Ninh.[8]. Các lĩnh vực chính bao gồm bất động sản, sản xuất, R&D, chuyển giao công nghệ và đào tạo chất lượng cao[9].

Tuy nhiên, Hà Nội đang đối mặt với nhiều thách thức. Sau khi sáp nhập hành chính quốc gia, Hà Nội có mật độ dân số cao nhất trong 34 tỉnh thành. Mật độ dân số cao, đặc biệt là ở khu vực trung tâm, gây ra tình trạng ùn tắc giao thông, gây áp lực lên cơ sở hạ tầng và đẩy giá bất động sản và sinh hoạt lên cao. Tốc độ đô thị hóa nhanh chóng có nguy cơ gây áp lực lên giao thông, tiện ích và dịch vụ công, trong khi việc cân bằng giữa phát triển hiện đại và bảo tồn di sản vẫn còn nhiều khó khăn. Thêm vào đó, mặc dù thành phố đang ưu tiên đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, việc thu hút và triển khai hiệu quả nguồn vốn và nhân tài trong các lĩnh vực này vẫn chưa đạt được mục tiêu.[10].

Top 5 tỉnh/thành phố có mật độ dân số cao nhất Việt Nam sau khi sáp nhập (2024)

Đơn vị: Người/km²

Nguồn: B&Company, Inc.

Thành phố Hồ Chí Minh sau khi sáp nhập hành chính quốc gia

Từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, TP.HCM chính thức sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Trước đó, TP.HCM có 2.095 km².² Thành phố Hồ Chí Minh mới có diện tích khoảng 6.772 km² và dân số khoảng 14 triệu người, trở thành thành phố lớn nhất Việt Nam về dân số và là một siêu đô thị trên phạm vi cả nước. Việc sáp nhập nhằm mục đích tích hợp các thế mạnh bổ trợ của ba đơn vị cũ: thế mạnh về thương mại, tài chính và dịch vụ của Thành phố Hồ Chí Minh; cơ sở sản xuất và công nghiệp thông minh của Bình Dương; cảng biển, hậu cần ven biển, năng lượng (ví dụ, hóa dầu) và du lịch của Bà Rịa - Vũng Tàu.[11].

Thành phố Hồ Chí Minh mới được sáp nhập từ 3 trong 6 tỉnh/thành phố có GRDP cao nhất năm 2024, do đó tổng GRDP của thành phố Hồ Chí Minh sau sáp nhập chiếm gần 24% tổng GDP của Việt Nam[12]. TP.HCM cũng là nơi có 278.000 doanh nghiệp, 220.000 hộ kinh doanh và là nơi có hơn 2.000 công ty khởi nghiệp (chiếm khoảng một nửa tổng số cả nước), khiến nơi đây trở thành trung tâm khởi nghiệp và khu vực tư nhân hàng đầu của Việt Nam.[13]Trong giai đoạn 2026-2030, chính quyền thành phố dự kiến tăng trưởng GRDP ổn định ở mức 10-11%, nhờ vào hiện đại hóa sản xuất, dịch vụ giá trị cao và các ngành công nghiệp hướng tới xuất khẩu.

Top các tỉnh/thành phố có GRDP cao nhất Việt Nam (2024)

Nguồn: B&Company, Inc.

Với sự gia tăng dân số sau khi sáp nhập, TP.HCM đang phải đối mặt với những yêu cầu đáng kể về quy hoạch đô thị và xã hội. Chính quyền đang mở rộng mạng lưới giao thông công cộng, bao gồm các tuyến tàu điện ngầm, xe buýt nhanh và các trung tâm giao thông tích hợp kết nối các tỉnh thành cũ.[14]. Đầu tư vào y tế, giáo dục và các sáng kiến thành phố thông minh nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống. Quy hoạch đô thị cũng tập trung vào phát triển bền vững, cân bằng giữa tăng trưởng công nghiệp với quản lý môi trường, không gian xanh và bảo vệ vùng ven biển, nhằm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng dân số và hỗ trợ khả năng sinh sống lâu dài.

Trong bảy tháng đầu năm 2025, TP.HCM mới đã thu hút hơn 4 tỷ đô la Mỹ vốn FDI, chiếm 16,71 tấn vốn FDI cả nước. Điều này đồng nghĩa với việc TP.HCM đã thu hút được nhiều vốn FDI nhất trong số tất cả các tỉnh/thành phố tại Việt Nam. Phần lớn nguồn vốn này chảy vào các khu chế xuất, khu công nghiệp và đặc biệt là các lĩnh vực công nghệ cao (bao gồm sản xuất chất bán dẫn, trung tâm dữ liệu và dược phẩm), đánh dấu sự chuyển dịch rõ nét sang tăng trưởng dựa trên công nghệ và giá trị gia tăng trong nền kinh tế của thành phố.[15].

Mặc dù có tiềm năng tăng trưởng, TP.HCM vẫn phải đối mặt với một số thách thức. Việc sáp nhập ba khu vực pháp lý cũ đòi hỏi phải thống nhất các quy định, thủ tục hành chính và khuôn khổ quy hoạch đô thị, điều này có thể gây ra sự thiếu hiệu quả tạm thời. Sự phát triển đô thị tự phát và các áp lực môi trường, chẳng hạn như xói mòn bờ biển và ô nhiễm công nghiệp, đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ. Ngoài ra, bất bình đẳng xã hội và chênh lệch giữa các khu vực thành thị và nông thôn cũ có thể ảnh hưởng đến phân bổ lực lượng lao động và cung cấp dịch vụ, tạo ra những rủi ro mà các nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ.

Ý nghĩa kinh doanh

Tái cấu trúc hành chính quốc gia năm 2025 của Việt Nam đã tạo ra hai trung tâm kinh tế riêng biệt nhưng bổ trợ lẫn nhau, mỗi trung tâm mang đến những cơ hội độc đáo cho các nhà đầu tư nước ngoài. Việc hiểu rõ những khác biệt về cấu trúc giữa hai thành phố này là rất cần thiết cho việc ra quyết định đầu tư, chiến lược thâm nhập thị trường và lập kế hoạch danh mục đầu tư dài hạn.

So sánh Hà Nội và TP.HCM

Tổng hợp của B&Company

So sánh, Hà Nội có thế mạnh về hành chính công, chính sách đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và phát triển (R&D) và các lĩnh vực dựa trên tri thức, trong khi TP.HCM mang đến những cơ hội chưa từng có về sản xuất, kết nối logistics và khu vực tư nhân. Nhiều nhà đầu tư sẽ thấy giá trị trong các chiến lược đô thị kép, chẳng hạn như đặt trụ sở chính hoặc hoạt động nghiên cứu tại Hà Nội trong khi thiết lập các hoạt động sản xuất, phân phối và thương mại tại TP.HCM.

Ngoài ra, cả hai thành phố đều đang đẩy mạnh số hóa, phát triển bền vững và nâng cấp cơ sở hạ tầng, phản ánh cam kết rộng lớn hơn của Việt Nam trong việc thích ứng với sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này tạo ra cơ hội trong lĩnh vực năng lượng xanh, công nghệ môi trường, giao thông thông minh, dịch vụ số và sản xuất tuân thủ ESG, phù hợp với các ưu tiên chiến lược của các nhà đầu tư tổ chức và các tập đoàn đa quốc gia.

Nhìn chung, việc tái cấu trúc hành chính của Việt Nam giúp tăng cường năng lực cạnh tranh và đa dạng hóa khu vực, mang đến cho các nhà đầu tư nước ngoài một lộ trình rõ ràng hơn để kết hợp các chiến lược dài hạn với thế mạnh riêng của từng thành phố. Bằng cách tận dụng vai trò của Hà Nội là trung tâm quản trị và đổi mới sáng tạo quốc gia cùng với hệ sinh thái công nghiệp-hậu cần đang mở rộng của TP.HCM, các nhà đầu tư có thể đảm bảo sự hiện diện cân bằng, hướng tới tương lai tại một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất Đông Nam Á.

* Lưu ý: Nếu bạn muốn trích dẫn thông tin trong bài viết này, vui lòng ghi rõ nguồn và kèm theo link bài viết để đảm bảo tôn trọng bản quyền.

[1] Tiền Phong, Mở rộng 4 đô thị lớn: Quản lý siêu đô thị thế nào? (https://tienphong.vn/mo-rong-4-thanh-pho-lon-quan-li-sieu-do-thi-the-nao-post1729583.tpo)

[2] Hanoi Times, Hà Nội tập trung vào giai đoạn tăng trưởng mới (https://kinhtedothi.vn/ha-noi-don-luc-cho-giai-doan-tang-truong-moi.923171.html)

[3] Báo Quân đội Nhân dân, Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của Hà Nội tăng 7.92% (https://www.qdnd.vn/kinh-te/tin-tuc/tong-san-pham-tren-dia-ban-grdp-cua-ha-noi-tang-7-92-856302)

[4] Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Hà Nội xây dựng kế hoạch phát triển 2026-2030 với tinh thần đổi mới, đột phá (https://thanglong.chinhphu.vn/ha-noi-xay-dung-ke-hoach-phat-trien-2026-2030-voi-tinh-than-doi-moi-but-pha-103251104174046379.htm)

[5] Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, Hà Nội triển khai Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 (https://sovhtt.hanoi.gov.vn/en/hanoi-implements-cultural-development-strategy-2030/)

[6] Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, Hà Nội là đơn vị tiên phong triển khai chủ trương của Trung ương về chuyển đổi số. (https://thanglong.chinhphu.vn/ha-noi-tien-phong-trong-thuc-hien-chu-truong-cua-trung-uong-ve-chuyen-doi-so-103251023110803362.htm)

[7] Cổng thông tin điện tử UBND TP Hà Nội, Hà Nội đẩy mạnh chính sách thu hút nguồn nhân lực công nghệ cao (https://hanoi.gov.vn/tin-tuc-su-kien-noi-bat/ha-noi-thuc-day-chinh-sach-thu-hut-nhan-luc-cong-nghe-cao-4250619140859396.htm)

[8] Báo Đầu tư, Sau sáp nhập, địa phương nào đang dẫn đầu về thu hút vốn FDI? (https://www.tinnhanhchungkhoan.vn/hau-sap-nhap-dia-phuong-nao-dan-dau-ve-thu-hut-von-fdi-post374769.html)

[9] Tạp chí Cộng sản, Thủ đô Hà Nội thu hút FDI trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế (https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/ha-giang/-/2018/1161702/thu-do-ha-noi-thu-hut-fdi-trong-boi-canh–hoi-nhap-kinh-te-quoc-te.aspx)

[10] Bộ Tư pháp, Hà Nội chuẩn bị chi hơn 9.000 tỷ đồng cho khoa học – công nghệ và chuyển đổi số trong năm 2026 (https://dx.moj.gov.vn/ha-noi-chuan-bi-chi-hon-9000-ty-dong-cho-khoa-hoc–cong-nghe-va-chuyen-doi-so-trong-nam-2026-1160.htm)

[11] Báo Pháp luật TP.HCM, Quy mô TP.HCM sau sáp nhập thế nào? (https://plo.vn/thanh-pho-ho-chi-minh-sau-sap-nhap-co-quy-mo-ra-sao-post844390.html)

[12] Znews, Siêu đô thị TP.HCM sau sáp nhập chiếm 1/4 GDP cả nước (https://znews.vn/sieu-do-thi-tphcm-sau-sap-nhap-chiem-14-gdp-ca-nuoc-post1545731.html)

[13] Đại biểu Nhân dân Online, TP.HCM đặt mục tiêu trở thành siêu đô thị quốc tế (https://en.daibieunhandan.vn/ho-chi-minh-aims-to-become-international-megacity-10387237.html)

[14] VnExpress, 10 tuyến metro và đường sắt sẽ được TP.HCM ưu tiên đầu tư sau sáp nhập. (https://vnexpress.net/10-tuyen-metro-duong-sat-se-duoc-tp-hcm-uu-tien-dau-tu-sau-sap-nhap-4942509.html)

[15] Báo Đầu tư, Sau sáp nhập, địa phương nào đang dẫn đầu về thu hút vốn FDI? (https://www.tinnhanhchungkhoan.vn/hau-sap-nhap-dia-phuong-nao-dan-dau-ve-thu-hut-von-fdi-post374769.html)