Tổng quan về thị trường bán dẫn tại Việt Nam

Theo dữ liệu từ Statista Market Insights, doanh thu thị trường bán dẫn của Việt Nam dự kiến sẽ đạt $18,23 tỷ vào năm 2024 và tăng lên $31,39 tỷ vào năm 2029, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 11.48% trong giai đoạn 2024-2029.[1] Trên toàn cầu, ngành công nghiệp bán dẫn đang trên đà trở thành thị trường nghìn tỷ đô la vào năm 2030, được thúc đẩy bởi nhu cầu mạnh mẽ. Tuy nhiên, ngành này đang phải đối mặt với những thách thức quan trọng, đặc biệt là tình trạng thiếu hụt lao động và hạn chế về chuỗi cung ứng. [2]

Revenue of the semiconductor industry in Vietnam (Tỷ đô la Mỹ)

Nguồn: Statista

Nhu cầu ngày càng tăng đối với nguồn nhân lực có tay nghề

Trong lĩnh vực thiết kế chip, Việt Nam là nơi có khoảng 50-60 công ty, không bao gồm một số lượng ngày càng tăng các công ty khởi nghiệp được thúc đẩy bởi các khoản đầu tư từ các quốc gia như Trung Quốc, Đài Loan và Hoa Kỳ. Bất chấp sự tăng trưởng này, Việt Nam phải đối mặt với những thách thức đáng kể trong việc đáp ứng nhu cầu về các kỹ sư lành nghề. Hiện tại, quốc gia này có hơn 5.000 kỹ sư thiết kế bán dẫn, tập trung chủ yếu ở Thành phố Hồ Chí Minh, nơi có hơn 30 công ty đang hoạt động. Sự đổ xô của các công ty thiết kế toàn cầu vào Việt Nam dự kiến sẽ làm tăng thêm nhu cầu về nhân tài.[3]

Trên toàn cầu, chuỗi cung ứng chất bán dẫn có thể được phân loại thành bốn phân khúc: thiết kế chip, chế tạo, lắp ráp/kiểm tra và sản xuất thiết bị. Việt Nam chủ yếu đóng góp vào các giai đoạn thiết kế và lắp ráp/kiểm tra, với doanh thu toàn cầu chỉ tính riêng cho thiết kế chip đạt $215 tỷ vào năm 2022. Tuy nhiên, năng lực lao động của Việt Nam vẫn còn hạn chế, nhấn mạnh tính cấp thiết của việc phát triển lực lượng lao động.[4]

Chính sách của Chính phủ và Sáng kiến Đào tạo

Vào tháng 9 năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quyết định 1017/QĐ-TTg, vạch ra Chiến lược phát triển chất bán dẫn quốc gia và Chương trình đào tạo nhân tài về chất bán dẫn đến năm 2030, với tầm nhìn dài hạn đến năm 2050.[5]

• – Mục tiêu bao gồm đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn có trình độ đại học trở lên vào năm 2028 (15.000 kỹ sư thiết kế và 35.000 kỹ sư sản xuất và đóng gói), tăng lên hơn 100.000 vào năm 2038. [6]
• – Ngoài ra, chính phủ đặt mục tiêu đào tạo ít nhất 5.000 chuyên gia về trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ ngành công nghiệp bán dẫn. [7]
• – Đào tạo chuyên sâu về công nghiệp bán dẫn cho 1.300 giảng viên Việt Nam đang giảng dạy tại các viện nghiên cứu, trường đại học, cơ sở hỗ trợ đào tạo và doanh nghiệp.[8]
• – Các cơ sở giáo dục đang tích cực điều chỉnh chương trình giảng dạy để đáp ứng nhu cầu của ngành. Đáng chú ý, 18 trường đại học và cơ sở giáo dục công lập trên toàn quốc đã được Chính phủ ưu tiên đầu tư vào các phòng thí nghiệm bán dẫn để hỗ trợ cho các nỗ lực đào tạo. Trong số đó có các cơ sở như Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Huế và Đại học Đà Nẵng, cùng nhiều cơ sở khác.[9]

Hợp tác với các nhà lãnh đạo công nghệ toàn cầu cũng là trọng tâm chính. Một số nghiên cứu điển hình nhấn mạnh sự hợp tác giữa các tổ chức kinh doanh và giáo dục bao gồm:

• – Trường Đại học Khoa học và Công nghệ, Đại học Đà Nẵng, đã thảo luận về sự hợp tác với Marvell Group, một công ty hàng đầu thế giới về thiết kế chip bán dẫn và cơ sở hạ tầng dữ liệu. Các chủ đề chính bao gồm sự tham gia của Marvell vào các dự án Capstone, thực tập cho sinh viên, hỗ trợ tốt nghiệp, cung cấp thiết bị đào tạo và tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp.
• – Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật, Đại học Đà Nẵng vừa khai giảng khóa đào tạo thiết kế vi mạch kéo dài 3 tháng với gần 30 học viên. Chương trình được xây dựng với sự hỗ trợ đáng kể từ Công ty TNHH Acronic Solutions, công ty tư nhân Việt Nam duy nhất tại miền Trung chuyên về thiết kế vi mạch dựa trên FPGA và tích hợp sản phẩm hoàn chỉnh.
• – Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng đã tổ chức khóa đào tạo thiết kế vật lý vi mạch VLSI cơ bản cho khu vực miền Trung. Sáng kiến này do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Tập đoàn FPT, Tổ chức Tresemi (Thung lũng Silicon) và Tập đoàn Cadence tổ chức.[10]

Kết luận

Sự ổn định về địa chính trị và chi phí cạnh tranh của Việt Nam khiến nơi đây trở thành điểm đến hấp dẫn cho các công ty bán dẫn quốc tế. Các kỹ sư Việt Nam, được biết đến với nền tảng học vấn vững chắc, khả năng thích ứng và tinh thần hợp tác, có vị thế tốt để phát triển trong ngành công nghiệp tăng trưởng cao này.[11]

Với các sáng kiến đào tạo được chính phủ hỗ trợ và sự hợp tác của khu vực tư nhân, Việt Nam có tiềm năng trở thành một nhân tố chủ chốt trong ngành công nghiệp bán dẫn trị giá hàng nghìn tỷ đô la, đảm bảo lợi thế cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

[1] https://www.statista.com/outlook/tmo/semiconductors/vietnam#revenue

[2] https://en.vneconomy.vn/vietnam-holds-promise-in-chip-design.htm

[3] https://vneconomy.vn/con-so-muc-tieu-ky-su-ban-dan-cua-viet-nam-du-hap-dan-cac-tap-doan-chip-toan-cau.htm

[4] https://vneconomy.vn/viet-nam-thieu-hut-tram-trong-nguon-nhan-luc-nganh-ban-dan.htm

[5] https://baochinhphu.vn/day-manh-dao-tao-nhan-luc-cho-nganh-cong-nghiep-ban-dan-va-mot-so-nganh-cong-nghe-so-cot-loi-10224120419070798.htm

[6] https://vneconomy.vn/con-so-muc-tieu-ky-su-ban-dan-cua-viet-nam-du-hap-dan-cac-tap-doan-chip-toan-cau.htm

[7]https://phongthanhtra.neu.edu.vn/Resources/Docs/SubDomain/phongthanhtra/Th%C3%B4ng%20bao/625371.pdf

[8]https://phongthanhtra.neu.edu.vn/Resources/Docs/SubDomain/phongthanhtra/Th%C3%B4ng%20bao/625371.pdf

[9] https://phongthanhtra.neu.edu.vn/Resources/Docs/SubDomain/phongthanhtra/Th%C3%B4ng%20bao/625371.pdf

[10] https://giaoducthoidai.vn/doanh-nghiep-cung-tham-gia-dao-tao-nhan-luc-nganh-cong-nghiep-ban-dan-post675283.html

[11] https://vneconomy.vn/con-so-muc-tieu-ky-su-ban-dan-cua-viet-nam-du-hap-dan-cac-tap-doan-chip-toan-cau.htm

Đọc các bài viết khác