Xu hướng gia tăng của giáo dục đại học ngoài công lập tại Việt Nam

15Th12020

B&Company

Giáo dục & Đào tạo / Cuộc sống / Dịch vụ công cộng

Sự phát triển của khu vực giáo dục đại học ngoài công lập Việt Nam đã diễn ra tốt đẹp trong những năm gần đây. Với doanh thu và lợi nhuận hấp dẫn, cả số lượng sinh viên và trường học đều tăng. Bất chấp mọi sự tăng trưởng trên thị trường, vẫn còn những mục tiêu do chính phủ đặt ra chưa đạt được, cho thấy tiềm năng vẫn còn cao trong những năm tới.

Trong 6 năm trở lại đây, số lượng các trường đại học nở rộ với tốc độ nhanh chóng. Theo Quyết định 37 về việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể mạng lưới các trường đại học, cao đẳng, đến năm 2020, Việt Nam sẽ có 224 trường đại học. Tuy nhiên, với sự tăng trưởng ổn định của giáo dục đại học, từ năm 2013 đến năm 2018, số lượng các trường đại học đã tăng từ 221 lên 235, vượt mục tiêu mà Chính phủ đề ra. Riêng năm 2013 có 58 trường đại học ngoài công lập, năm 2018 có 65 trường. Trong đó, có 5 trường có vốn đầu tư nước ngoài 100% như Fulbright Việt Nam, RMIT Việt Nam, British University Việt Nam... Ngoài ra, còn rất nhiều trường có vốn đầu tư nước ngoài như Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (liên doanh Việt-Pháp), Viện Nghiên cứu và Đào tạo Quản lý Việt-Anh, Đại học Việt-Nhật... Tất cả các trường nêu trên đều cung cấp hệ thống giáo dục và môi trường chuẩn quốc tế phù hợp với sinh viên từ các gia đình trung lưu tại Việt Nam không đủ khả năng cho con em đi du học hoặc các gia đình người nước ngoài đang sinh sống tại Việt Nam. Song song với số lượng các trường ngày càng tăng, số lượng sinh viên theo học tại các trường đại học ngoài công lập cũng ngày càng tăng.

Sinh viên các trường đại học ngoài công lập (Đơn vị: Sinh viên)

Nguồn: Báo cáo thường niên của Bộ Giáo dục và Đào tạo

Lý do đầu tư liên tục vào giáo dục đại học Việt Nam là do đặc điểm nhân khẩu học và bản chất của ngành giáo dục này (tăng trưởng ổn định, rủi ro thấp hơn so với đầu tư vào các ngành khác). Theo báo cáo của UNFPA, năm 2014, 25,5% của người Việt Nam nằm trong độ tuổi từ 16-30, độ tuổi lý tưởng cho nhiều loại hình giáo dục, bao gồm cả giáo dục đại học. Theo Tạp chí Tài chính Việt Nam năm 2017, trong số các trường đại học cung cấp số liệu, 77% có lợi nhuận.

Với lợi nhuận tiềm năng, các tổ chức đã và đang đầu tư vào giáo dục đại học của Việt Nam. Tuy nhiên, vẫn còn những rào cản đáng kể đang cản trở các nhà đầu tư tiềm năng. Thứ nhất, các tổ chức phải có ít nhất 1 nghìn tỷ đồng (khoảng 4,7 tỷ Yên) để mở cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam. Thứ hai, quá trình xin giấy phép hoạt động trong lĩnh vực giáo dục tại Việt Nam không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Các tổ chức nước ngoài phải xin ba loại giấy phép này một cách độc lập và tuần tự.

Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư
Quyết định cho phép thành lập cơ sở giáo dục
Giấy phép hoạt động giáo dục

Và cuối cùng, theo Nghị định 86/2018/NĐ-CP về hợp tác, đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục, các nhà đầu tư phải tuân thủ quy định của Việt Nam về không đào tạo các chuyên ngành “nhạy cảm”, bao gồm:

Tôn giáo
Bảo vệ
Chính trị

Ngoài ra, họ phải thêm môn học của Việt Nam như Triết học vào chương trình giảng dạy, điều này có thể xung đột với kế hoạch học tập và giảng dạy ban đầu của các trường đại học nước ngoài.

Bất chấp mọi rào cản, các công ty trong và ngoài nước vẫn tìm cách đầu tư vào giáo dục Việt Nam. Đối với các đơn vị không muốn bỏ ra số tiền lớn, họ đã chọn một cách tiếp cận khác bằng cách đầu tư vào các trường đại học hiện hữu hoặc thực hiện M&A. Ví dụ, Hutech IDC đã mua lại Đại học Tài chính và Kinh tế TP.HCM với giá 100 tỷ đồng (470 triệu Yên) vào năm 2014, Institution American Education (IAE) đã đầu tư vào Đại học Phú Xuân vào năm 2018, v.v.

Đối với các nhà đầu tư muốn tránh các thủ tục pháp lý phức tạp và tận dụng các nguồn lực hiện có, M&A sẽ là lựa chọn phù hợp. Mặt khác, năm 2018, với lợi thế hiểu biết và xử lý tốt hơn các thủ tục pháp lý của Việt Nam, các tập đoàn lớn trong nước đang xây dựng các cơ sở giáo dục đại học mới. S, Tập đoàn FLC đã đầu tư 4 nghìn tỷ đồng (18,8 tỷ Yên) để xây dựng Đại học FLC tại Quảng Ninh. Tập đoàn Vin Group cũng đã đầu tư 5 nghìn tỷ đồng để xây dựng Đại học Vin, dự kiến hoàn thành vào năm 2030.

Khuôn viên trường Đại học VinUni

Ngay cả với tất cả các cuộc chạy đua vội vã để đầu tư vào giáo dục đại học, vẫn còn chỗ cho thị trường phát triển. Dân số Việt Nam vẫn đang tăng, từ 92,695 triệu người vào năm 2016 lên 94,666 người vào năm 2018. Hơn nữa, theo Nghị quyết số 35/NQ-CP về tăng cường huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển giáo dục và đào tạo giai đoạn 2019 - 2025, Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2025, số trường đại học ngoài công lập sẽ chiếm 30% trong tổng số và sinh viên của họ sẽ chiếm 22,5%. Dữ liệu thu thập được vào năm 2018 cho thấy số trường ngoài công lập chỉ chiếm 27,6% và sinh viên của họ chỉ chiếm 18,2%.

Nhìn chung, thị trường giáo dục đại học của Việt Nam có tiềm năng cho các công ty lớn đầu tư dưới hình thức liên doanh, M&A hoặc đầu tư trực tiếp bằng cách mở các trường đại học hoàn toàn mới của riêng họ. Dự kiến sẽ có nhiều công ty tham gia vào thị trường này hơn và không có dấu hiệu nào cho thấy nó sẽ dừng lại trong thời gian tới.

Tài liệu tham khảo: