Việt Nam đã nhanh chóng nổi lên như một điểm đến hàng đầu cho các nhà đầu tư nước ngoài, nhờ vào môi trường chính trị ổn định, tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, các hiệp định thương mại chiến lược và lực lượng lao động cạnh tranh. Các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội đang chuyển mình thành các trung tâm kinh tế thịnh vượng, mang lại những lợi thế riêng biệt cho các doanh nghiệp mở rộng hoạt động trên khắp Đông Nam Á.

Tình hình kinh tế Việt Nam những năm gần đây

Năm 2024, GDP của Việt Nam ước tính tăng khoảng 7% so với năm 2023, đạt 476 tỷ USD. Trong hơn một thập kỷ từ 2014 đến 2024, nền kinh tế Việt Nam đã trải qua sự mở rộng kinh tế đáng kể, đạt tốc độ CAGR là 9%. Khu vực dịch vụ tiếp tục chiếm ưu thế, chiếm 42% GDP, tiếp theo là khu vực công nghiệp và nông nghiệp với lần lượt khoảng 38% và 12%. Cơ cấu kinh tế đang dần chuyển dịch, với việc đất nước ngày càng đầu tư vào tăng trưởng của các ngành dịch vụ và công nghiệp, trong khi tỷ trọng của nông nghiệp đã giảm đáng kể.

GDP Việt Nam từ năm 2014 đến năm 2024 theo từng ngành

Nguồn: Tổng cục Thống kê Việt Nam

Ngoài ra, Việt Nam đang dần chuyển hướng tập trung đầu tư và mở rộng một số ngành công nghiệp chủ chốt như chất bán dẫn, năng lượng và xây dựng. Các ngành này đang được hỗ trợ bởi các dự án quy mô lớn, với các khoản đầu tư lên tới hàng tỷ đô la:

– Đường sắt cao tốc Bắc Nam: Kết nối Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh bằng tuyến đường sắt cao tốc được thiết kế với tốc độ lên tới 350 km/h. Chi phí ước tính khoảng 67 tỷ đô la Mỹ, dự kiến khởi công xây dựng vào năm 2030 và hoàn thành vào năm 2035[1].

– Nhà máy điện hạt nhân: Việt Nam có kế hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên vào năm 2031 để đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng và giảm phát thải khí nhà kính. Chính phủ đã ký các thỏa thuận với công ty năng lượng hạt nhân nhà nước của Nga, Rosatom, để tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân[2].

– Sản xuất chất bán dẫn: Việt Nam đang đầu tư vào ngành công nghiệp bán dẫn, với các dự án như nhà máy sản xuất chip 100 triệu đô la của Viettel dự kiến ra mắt vào năm 2025[3]. Chính phủ đã đưa ra các chính sách hỗ trợ lĩnh vực này, bao gồm gói tài trợ lên tới 400 triệu đô la Mỹ, chi trả 30% tổng chi phí đầu tư dự án cho các nhà máy sản xuất chất bán dẫn đi vào hoạt động trước ngày 31 tháng 12 năm 2030.[4].

Thị trường lao động tại Việt Nam

Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn “cơ cấu dân số vàng”[5], với lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên đạt 53 triệu người vào năm 2024, duy trì mức ổn định là 67% trong tổng dân số trong năm năm qua kể từ năm 2019. Tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp, khoảng 2% trong suốt cả năm, với lực lượng lao động chủ yếu đến từ các vùng nông thôn và ngoại thành, chiếm 61%, trong khi lao động thành thị chiếm 39% còn lại[6].

Đến cuối năm 2023, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tiếp tục chiếm ưu thế trong cơ cấu việc làm của Việt Nam, chiếm 27% tổng số việc làm. Tiếp theo là ngành chế biến, chế tạo với 23%, bán lẻ và sửa chữa ô tô với 15% và xây dựng với 9%[7].

Số lượng lao động có việc làm của Việt Nam theo ngành kinh tế từ năm 2019 đến năm 2023

Nguồn: Tổng cục Thống kê Việt Nam

Ngoài ra, vào năm 2024, tỷ lệ lao động có tay nghề cao ở Việt Nam vẫn tương đối thấp, chỉ có 28% lực lượng lao động được đào tạo chính quy hoặc có chứng chỉ.[8]. Ngược lại, 62% lực lượng lao động chưa trải qua bất kỳ khóa đào tạo chính thức nào hoặc có được các chứng chỉ được công nhận. Điều này phản ánh sự cải thiện khiêm tốn – tăng nhẹ 1% so với năm 2023 và tăng 5% kể từ năm 2019[9]. Đáng chú ý, lực lượng lao động đã chứng kiến sự cải thiện đáng kể trong các lĩnh vực như chất bán dẫn và công nghệ, nơi nguồn cung cấp các chuyên gia có trình độ đang mở rộng[10]. Sự gia tăng của lực lượng lao động có tay nghề đã góp phần làm tăng mức lương trung bình hàng tháng ở Việt Nam lên gần 315 đô la Mỹ—tăng 8% so với năm 2023[11]Điều này chứng tỏ rằng mức lương tuy có tính cạnh tranh nhưng vẫn thu hút được các công ty đang tìm kiếm giải pháp lao động tiết kiệm chi phí.

Tình hình đầu tư FDI vào Việt Nam

Trong thập kỷ qua, từ năm 2014 đến năm 2024, FDI của Việt Nam đã có sự mở rộng đáng kể về cả số lượng dự án và đầu tư mới đăng ký, với CAGR khoảng 6%. Đến cuối năm 2024, tổng FDI đăng ký tích lũy dự kiến sẽ đạt gần 503 tỷ USD, bao gồm hơn 42.000 dự án đang hoạt động. FDI đăng ký mới cho năm 2024 ước tính vào khoảng 38 tỷ USD, giảm 4% so với năm 2023. Tuy nhiên, con số này cho thấy sự phục hồi dần dần sau suy thoái kinh tế năm 2020[12].

Về phân bổ vốn theo ngành, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn là ngành dẫn đầu với tổng vốn đầu tư đạt gần 26 tỷ USD, chiếm 67% trong tổng vốn đầu tư đăng ký. Ngành bất động sản đứng thứ hai với 6 tỷ USD, chiếm 17%. Tiếp theo là các ngành như năng lượng, bán buôn & bán lẻ, mỗi ngành chiếm 4%[13].

FDI đăng ký mới tại Việt Nam năm 2024 theo quốc gia, tỉnh thành và lĩnh vực đầu tư

Đơn vị: 100% = 38,2 tỷ USD

Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư

Singapore vẫn là quốc gia dẫn đầu về giá trị đầu tư vào Việt Nam, với vốn FDI mới đăng ký đạt 10 tỷ USD, chiếm 27%. Hàn Quốc và Trung Quốc đứng thứ hai và thứ ba, với giá trị đầu tư lần lượt là khoảng 7 và 5 tỷ USD. Nhật Bản đứng thứ năm trong số các quốc gia đầu tư vào Việt Nam, với giá trị đầu tư khoảng 4 tỷ USD. Bắc Ninh, Hải Phòng và Thành phố Hồ Chí Minh là ba tỉnh thành phố nhận được nhiều vốn đầu tư nhất, trong khi các tỉnh thành phố còn lại cũng có giá trị đầu tư phân bổ đều.

Một số dự án FDI đáng chú ý tại Việt Nam trong những năm gần đây

Nguồn: Biên soạn B&Company

Ngoài ra, Chính phủ Việt Nam còn đưa ra nhiều ưu đãi đầu tư, đặc biệt là trong các lĩnh vực mới được chú ý gần đây như chất bán dẫn và năng lượng.

Chính sách hỗ trợ đầu tư một số ngành tại Việt Nam

Nguồn: Cổng thông tin điện tử Chính phủ Việt Nam

Lời khuyên thực tế cho các nhà đầu tư nước ngoài

Mặc dù có lợi thế trong việc mở rộng và đầu tư vào các thị trường mới nổi như Việt Nam, các nhà đầu tư nên lưu ý một số thách thức nhất định. Việt Nam đang trải qua những cải cách hành chính quan liêu đáng kể để tinh giản các quy trình hành chính, bao gồm việc giảm số lượng các bộ và cơ quan. Mặc dù những thay đổi này nhằm mục đích nâng cao hiệu quả, nhưng chúng có thể ảnh hưởng tạm thời đến tốc độ phê duyệt dự án[15]. Ngoài ra, trong khi chính phủ đang chuyển sang các nền tảng trực tuyến cho các thủ tục hành chính liên quan đến kinh doanh vào cuối năm 2025, sự chênh lệch giữa các khu vực trong quá trình thực hiện vẫn có thể đặt ra những thách thức[16]\. Các sắc thái văn hóa và rào cản ngôn ngữ vẫn còn liên quan; giao tiếp hiệu quả thường đòi hỏi phải hiểu các biểu hiện gián tiếp và tín hiệu phi ngôn ngữ, có thể khác nhau giữa các vùng. Việc điều chỉnh theo các động lực văn hóa và chuyển đổi hành chính này sẽ rất quan trọng để điều hướng môi trường kinh doanh tại Việt Nam một cách hiệu quả.

Kết luận

Việt Nam là điểm đến thuận lợi cho nhiều nhà đầu tư mở rộng hoạt động kinh doanh và đầu tư vào tăng trưởng dài hạn của khu vực. Trong khi nền kinh tế của đất nước đang dần tăng trưởng, căng thẳng thương mại toàn cầu đã tác động phần nào đến cả nền kinh tế và thị trường Việt Nam. Bên cạnh những lợi thế đầu tư, vẫn còn một số thách thức mà các nhà đầu tư cần lưu ý. Tuy nhiên, nếu có thể giải quyết được những thách thức này, Việt Nam vẫn là địa điểm đầu tư lý tưởng cho những ai muốn mở rộng thị trường của mình tại khu vực Đông Nam Á.

[1] VietnamPlus (2024). Giá đường sắt cao tốc Bắc – Nam ước tính 67,34 tỷ USDTruy cập>

[2] Lao Dong News (2025). Nga tiếp tục hỗ trợ Việt Nam phát triển điện hạt nhânTruy cập>

[3] Nguoiquansat (2024). Việt Nam dự kiến xây dựng nhà máy sản xuất chất bán dẫn trong nướcTruy cập>

[4] Linkedin (2025). Chính sách bán dẫn của Việt Nam: Cơ hội và thách thức chiến lượcTruy cập>

[5] Cơ cấu dân số vàng được đặc trưng bởi tỷ trọng dân số trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) cao nhất so với dân số phụ thuộc (dưới 15 tuổi và trên 64 tuổi)

[6] Cổng thông tin điện tử Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2025). Tình hình lao động và việc làm Việt Nam năm 2024Truy cập>

[7] Tổng cục Thống kê Việt Nam (2024). Số người có việc làm theo loại hình hoạt động kinh tế năm 2023Truy cập>

[8] Người từ 15 tuổi trở lên, đang có việc làm hoặc thất nghiệp, đã học tập và tốt nghiệp chương trình đào tạo nghề, kỹ thuật trong hệ thống giáo dục quốc dân và đã được cấp một trong các văn bằng, chứng chỉ sau: sơ cấp (nghề), trung cấp, cao đẳng, đại học (cử nhân), thạc sĩ, tiến sĩ, tiến sĩ khoa học.

[9] Tổng cục Thống kê Việt Nam (2025). Báo cáo việc làm của Việt NamTruy cập>

[10] Vietnam Briefing (2024). Báo cáo thị trường lao động Việt Nam nửa đầu năm 2024Truy cập>

[11] Nguồn Châu Á (2024). Thị trường lao động Việt Nam từ năm 2024 trở điTruy cập>

[12] Tổng cục Thống kê Việt Nam (2024). Các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài được cấp phép tại Việt NamTruy cập>

[13] Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2025). Tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam năm 2024Truy cập>

[14] Mức hỗ trợ tài trợ sẽ khác nhau tùy thuộc vào chi tiêu của từng công ty, với các điều kiện chặt chẽ hơn để đủ điều kiện nhận mức tài trợ cao hơn

[15] VnExpress (2025). Việt Nam sẽ sáp nhập 63 địa phương thành 6 thành phố và 28 tỉnh theo Kế hoạch tái cơ cấu lớnTruy cập>

[16] Diễn đàn Luật pháp Việt Nam (2025). Đến cuối năm 2025, tất cả các thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp sẽ được thực hiện trực tuyếnTruy cập>