Tổng quan thị trường xe máy điện tại Việt Nam

Việt Nam đang chứng kiến sự chuyển dịch đáng kể từ xe máy chạy bằng xăng truyền thống sang xe máy điện. Thị trường xe máy điện tại Việt Nam đang có sự tăng trưởng đáng kể. Bộ Công Thương báo cáo hiện có hơn 3 triệu xe đạp điện và xe máy điện đang lưu hành vào năm 2024. Điều này đã đưa Việt Nam trở thành thị trường xe máy điện lớn nhất trong khu vực ASEAN và lớn thứ hai trên toàn cầu, sau Trung Quốc.

Sự tăng trưởng của thị trường này là do các cơ hội có được từ sự khuyến khích của chính phủ và bối cảnh Tiêu dùng và Chuyển đổi Xanh tại Việt Nam. Trước hết, thị trường này được hỗ trợ bởi sự kết hợp của các chính sách thuận lợi của chính phủ, chẳng hạn như các ưu đãi về thuế và trợ cấp (Ví dụ: Phí đăng ký xe ô tô điện chạy bằng pin ở mức 0% trong 3 năm; thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe điện chỉ còn 1%-3%, v.v.) và các cải tiến cơ sở hạ tầng đang diễn ra, đặc biệt là trong việc phát triển mạng lưới sạc. Thứ hai, sự phổ biến ngày càng tăng của “Tiêu dùng xanh” khiến người tiêu dùng ưu tiên các sản phẩm và dịch vụ thân thiện với môi trường, thúc đẩy nhu cầu về xe máy điện. Thứ ba, việc sử dụng xe máy điện sẽ góp phần đáng kể vào việc đạt được “mục tiêu Chuyển đổi Xanh”, với trọng tâm là giảm phát thải carbon và thúc đẩy năng lượng sạch.

“Xanh SM” là một trong những ví dụ nổi bật phản ánh những yếu tố nêu trên định hình nên sự phát triển của thị trường xe máy điện. Đây là dịch vụ cho thuê và đặt xe điện do Công ty Cổ phần Di động Xanh và Thông minh (GSM) vận hành. Các dịch vụ này hướng đến mục tiêu phổ biến thói quen sử dụng xe điện đến từng người dân, qua đó nâng cao nhận thức của công chúng về sự tiện lợi, thông minh và bền vững của xe xanh.

Xanh SM. Nguồn: Trang web GSM

Mặc dù có một số điểm tích cực, vẫn còn những thách thức. Xe máy điện thường có chi phí trả trước cao hơn so với xe máy chạy bằng xăng truyền thống, điều này có thể là rào cản đối với một số người tiêu dùng, đặc biệt là những người ở phân khúc thu nhập thấp. Ngoài ra, mặc dù ý thức bảo vệ môi trường ngày càng tăng, một số người tiêu dùng vẫn có thể thiếu nhận thức về lợi ích của xe máy điện, đòi hỏi phải tiếp tục giáo dục và nỗ lực tiếp thị để thúc đẩy việc áp dụng. Hơn nữa, thị trường xe máy chạy bằng xăng đã được thiết lập tốt ở Việt Nam có thể gây áp lực cho các nhà sản xuất xe máy điện, khi họ cạnh tranh giành thị phần và nỗ lực thay đổi thói quen của người tiêu dùng.

Người chơi chính

Thị trường xe máy điện của Việt Nam có đặc điểm là sự kết hợp giữa các công ty đã thành danh và các công ty khởi nghiệp mới nổi. Trong đó, VinFast, một công ty con của tập đoàn Việt Nam Vingroup, đã nổi lên như một công ty dẫn đầu thị trường trong nước, đầu tư mạnh vào việc phát triển và sản xuất xe máy điện. Những công ty đáng chú ý khác, như Dat Bike, Pega và Yadea, cung cấp các tính năng và thiết kế độc đáo phục vụ cho các phân khúc khách hàng khác nhau, góp phần vào sự đa dạng và cạnh tranh của thị trường.

Sản phẩm Vinfast và Yadea. Nguồn: Trang web của Vinfast Và Trang web của Yadea

Đầu tư và hợp tác của Nhật Bản

Đầu tư và hợp tác của Nhật Bản đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh trên thị trường xe máy điện của Việt Nam. Một số công ty lớn của Nhật Bản đã thiết lập sự hiện diện mạnh mẽ tại Việt Nam, hợp tác với các công ty địa phương để phát triển và sản xuất xe máy điện. Ví dụ, Honda, một công ty hàng đầu thế giới trong ngành công nghiệp ô tô và xe máy, đã tích cực đầu tư vào thị trường xe máy điện của Việt Nam, hợp tác với các đối tác Việt Nam để phát triển các mẫu xe mới và mở rộng mạng lưới cơ sở hạ tầng sạc. Yamaha cũng đã hợp tác với VinFast để phát triển và sản xuất xe máy điện chất lượng cao, giá cả phải chăng, tận dụng chuyên môn công nghệ của Yamaha và hiểu biết về thị trường địa phương của VinFast. Ngoài khu vực tư nhân, Chính phủ Nhật Bản cũng đã hỗ trợ thông qua các sáng kiến như “Dự án cải thiện môi trường Nhật Bản-Việt Nam”, nhằm thúc đẩy giao thông bền vững và giảm phát thải khí nhà kính tại Việt Nam, củng cố thêm tầm quan trọng của sự tham gia của Nhật Bản vào sự tăng trưởng của thị trường.

Tương lai của thị trường xe máy điện Việt Nam

Bất chấp những thách thức này, triển vọng cho thị trường xe máy điện của Việt Nam vẫn tích cực. Khi đất nước tiếp tục áp dụng giao thông bền vững và hướng tới các mục tiêu chuyển đổi xanh, thị trường xe máy điện đang sẵn sàng đóng vai trò quan trọng trong việc định hình bối cảnh giao thông của Việt Nam trong những năm tới. Theo Chương trình chuyển đổi năng lượng xanh và giảm phát thải các-bon và mê-tan trong lĩnh vực giao thông vận tải (Quyết định số 876/QĐ-TTg), đến năm 2050, 100% phương tiện cơ giới đường bộ, xe xây dựng và máy móc sẽ chuyển sang sử dụng điện và năng lượng xanh. Trong giao thông công cộng, từ năm 2030, ít nhất 50% phương tiện sẽ sử dụng điện và năng lượng xanh; 100% taxi mới đầu tư và thay thế sẽ sử dụng điện và năng lượng xanh. Đến năm 2050, 100% xe buýt và taxi sẽ sử dụng điện và năng lượng xanh.

Công ty TNHH B&Company

Đọc các bài viết khác