Xu hướng suy giảm của cửa hàng điện tử tại Việt Nam

17Th12025

B&Company

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã chứng kiến sự sụt giảm đáng kể về số lượng các cửa hàng bán lẻ điện tử vật lý. Xu hướng này đánh dấu sự tương phản rõ rệt với sự mở rộng nhanh chóng của thị trường trong những năm dẫn đến giữa những năm 2010[1]. Động lực chính đằng sau sự thay đổi này là sự phát triển của thương mại điện tử, cùng với quá trình chuyển đổi kỹ thuật số nhanh chóng đang thay đổi hành vi của người tiêu dùng. Mua sắm trực tuyến, mang lại sự tiện lợi và giá cả cạnh tranh, đã trở nên ngày càng phổ biến, làm giảm nhu cầu đối với các cửa hàng điện tử truyền thống.

Xu hướng thị trường: Doanh thu giảm và đóng cửa cửa hàng

Ngành bán lẻ điện máy Việt Nam đã chứng kiến sự sụt giảm đáng kể về doanh thu, đặc biệt là trong năm 2023. Các chuỗi siêu thị điện máy lớn như Điện Máy Xanh, Media Mart, Nguyễn Kim, v.v. vốn từng thống lĩnh thị trường, đã báo cáo doanh số giảm đáng kể. Ví dụ, Điện Máy Xanh báo cáo doanh thu giảm 25% so với năm 2022[2].

Tổng doanh thu của một số cửa hàng điện tử[3] (2020 – 2023)

Nguồn: B&Company Complication

Hơn nữa, tất cả các cửa hàng này đã buộc phải đóng cửa nhiều chi nhánh do thua lỗ tài chính liên tục. Sự mở rộng từng là dấu ấn của ngành đã đảo ngược trong những năm gần đây, với nhiều công ty thu hẹp quy mô hiện diện vật lý của họ.

Một số cửa hàng điện tử đóng cửa vào năm 2023

Nguồn: B&Company Complication

Sự thay đổi trong hành vi của người tiêu dùng: Sự trỗi dậy của mua sắm trực tuyến

Một trong những yếu tố chính góp phần vào sự suy giảm của các cửa hàng điện tử vật lý là sự ưa chuộng ngày càng tăng đối với mua sắm trực tuyến. Hơn một nửa dân số Việt Nam, khoảng 57 triệu người đã mua hàng trực tuyến vào năm 2022 vì sự tiện lợi, dễ mua và sự đa dạng của các sản phẩm mà các cửa hàng vật lý khó có thể cạnh tranh[4]Hơn nữa, việc thiếu vắng các cửa hàng điện máy uy tín tại nhiều địa phương ngoài các đô thị lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đã thúc đẩy người tiêu dùng Việt Nam chuyển sang mua sắm trực tuyến.

Một lợi thế quan trọng khác của mua sắm trực tuyến là giá thường thấp hơn do các nền tảng thương mại điện tử cung cấp. Người tiêu dùng có thể dễ dàng so sánh giá giữa nhiều nhà bán lẻ trực tuyến khác nhau, tìm ra những ưu đãi tốt nhất với chiết khấu, bán hàng và khuyến mại đặc biệt. Nhiều nền tảng trực tuyến, chẳng hạn như Shopee, Lazada và Tiki, thường xuyên cung cấp các đợt bán hàng chớp nhoáng với mức giảm giá từ 10% đến 50%[5]. Những sự kiện này đã trở thành hoạt động chính của thương mại điện tử tại Việt Nam, làm xói mòn thêm nhu cầu mua sắm tại cửa hàng truyền thống.

Một số sản phẩm giảm giá trên các nền tảng thương mại điện tử

Nguồn: Nền tảng thương mại điện tử Shopee và Lazada

Ngoài ra, với mua sắm trực tuyến, khách hàng có thể đọc đánh giá từ những người mua khác, xem video mở hộp và tham khảo xếp hạng sản phẩm trước khi đưa ra quyết định mua hàng. Mức độ minh bạch này thường không có ở các cửa hàng thực tế, nơi người tiêu dùng thường dựa vào nhân viên bán hàng để biết thông tin. Do đó, người tiêu dùng cảm thấy tự tin hơn khi mua đồ điện tử trực tuyến, biết rằng họ có thể truy cập thông tin chi tiết về sản phẩm và phản hồi từ những khách hàng khác.

Sự phát triển của thương mại điện tử và mạng xã hội tại Việt Nam

Sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử tại Việt Nam đã làm thay đổi đáng kể cách các nhà bán lẻ điện tử bán và quảng bá sản phẩm của họ. Các nền tảng như Shopee, Lazada, Tiki và Sendo, mặc dù phương tiện truyền thông xã hội như TikTok hoặc Facebook đã trở thành kênh bán hàng thiết yếu, cung cấp khả năng tiếp cận rộng rãi đến người tiêu dùng, đặc biệt là ở những khu vực mà các cửa hàng vật lý ít phổ biến. Cụ thể, vào năm 2023, doanh số bán hàng điện tử gia dụng đạt 41 triệu đô la, đứng thứ sáu trong số các danh mục sản phẩm có doanh thu cao nhất[6]. Các nền tảng này không chỉ tạo ra doanh thu đáng kể mà còn cho phép các nhà bán lẻ bán đồ điện tử hiệu quả hơn về mặt chi phí, giảm nhu cầu về không gian bán lẻ đắt đỏ và chi phí hoạt động.[7].

Một xu hướng đặc biệt đáng chú ý ở Việt Nam là sử dụng KOLs – người nổi tiếng và người có sức ảnh hưởng – tổ chức các buổi phát trực tiếp để quảng bá các sản phẩm điện tử. Xu hướng bán hàng này dự kiến sẽ thúc đẩy 20% tổng doanh thu của nhà bán lẻ vào năm 2026[8]. Các sự kiện phát trực tiếp này thường có các ưu đãi độc quyền, giới hạn thời gian và được phát trên các nền tảng thương mại điện tử hoặc kênh truyền thông xã hội như Facebook (32%), Shopee (31%) và TikTok (17%)[9]. Thông qua live-stream, KOL tương tác trực tiếp với người xem, đưa ra các chương trình giảm giá, thu hút lượng lớn khán giả và khuyến khích mua hàng theo cảm tính. Để nhanh chóng tận dụng xu hướng này, Điện Máy Xanh, Media Mart và FPT cũng đã bắt đầu mời những người nổi tiếng tổ chức các buổi live-stream của riêng họ, thúc đẩy cả nhận diện thương hiệu và doanh số. Ví dụ, vào năm 2023, Điện Máy Xanh đã tổ chức một sự kiện live-stream kéo dài một giờ đã thu hút hơn 17.000 lượt xem và tạo ra 367 đơn hàng, tổng doanh số đạt 4,7 tỷ đồng[10].

Phần kết luận

Sự suy giảm của các cửa hàng điện tử vật lý tại Việt Nam là kết quả trực tiếp của sự thống trị ngày càng tăng của các nền tảng thương mại điện tử và sở thích thay đổi của người tiêu dùng. Sự tiện lợi, giá cả cạnh tranh và khả năng so sánh sản phẩm và đánh giá trực tuyến đã khiến việc mua sắm trở nên dễ tiếp cận và hấp dẫn hơn đối với người tiêu dùng Việt Nam. Với chi phí hoạt động tăng lên hàng ngày và xu hướng bán hàng phát trực tiếp, bán lẻ điện tử tại Việt Nam cần phải thích ứng và phát triển để duy trì sự phù hợp. Nhiều công ty đã tăng cường sự hiện diện trực tuyến của mình, tổ chức các buổi phát trực tiếp với sự hợp tác của KOL và áp dụng chuyển đổi số để duy trì khả năng cạnh tranh trong thị trường thay đổi nhanh chóng này.

[1] Báo Dân trí (2021). Sự mở rộng điên cuồng của các cửa hàng điện tửĐánh giá>

[2] Mobile World Invesment (2023). Báo cáo Điện Máy Xanh 2023Đánh giá>

[3] Các cửa hàng điện máy bao gồm: Điện Máy Xanh, Media Mart và Nguyễn Kim

[4] VnExpress (2023). Xu hướng mua sắm trực tuyến của người ViệtĐánh giá>

[5] TuoiTreNews (2023). Thương mại điện tử bùng nổ tại Việt Nam, nhiều sự kiện giảm giá vào cuối nămĐánh giá>

[6] Báo Điện tử Dân Việt (2024).

[7] https://nld.com.vn/dien-may-cong-nghe-song-duoc-nho-ban-hang-online-196240615205344374.htm

[8] https://vneconomy.vn/bung-no-xu-huong-tieu-dung-livestream.htm

[9] https://viracresearch.com/livestream-ban-hang-bung-no-song-tang-quan-ly/

[10] https://theleader.vn/tu-phien-livestream-75-ty-dong-den-su-chuyen-minh-cua-the-gioi-di-dong-d5474.html

Công ty TNHH B&Company

Công ty Nhật Bản đầu tiên chuyên về nghiên cứu thị trường tại Việt Nam từ năm 2008. Chúng tôi cung cấp nhiều dịch vụ bao gồm báo cáo ngành, phỏng vấn ngành, khảo sát người tiêu dùng, kết nối doanh nghiệp. Ngoài ra, chúng tôi gần đây đã phát triển cơ sở dữ liệu gồm hơn 900.000 công ty tại Việt Nam, có thể được sử dụng để tìm kiếm đối tác và phân tích thị trường.

Vui lòng liên hệ với chúng tôi nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào.

info@b-company.jp + (84) 28 3910 3913