Ngành công nghiệp sản phẩm gỗ Việt Nam từ lâu đã là trụ cột của nền kinh tế xuất khẩu, giữ vững vị thế là nhà cung cấp hàng đầu toàn cầu. Năm 2024, ngành này tiếp tục cho thấy sự tăng trưởng ấn tượng, mặc dù phải đối mặt với những thách thức trên thị trường quốc tế. Bài viết này sẽ đi sâu vào các khía cạnh chính của thị trường sản phẩm gỗ tại Việt Nam, bao gồm sản lượng gỗ, hiệu quả thương mại, xu hướng hiện tại, các doanh nghiệp chủ chốt, và triển vọng tương lai.
Sản xuất gỗ tại Việt Nam và xu hướng quản lý rừng bền vững
Sản lượng gỗ tại Việt Nam năm 2024 ước tính đạt khoảng 23,3 triệu mét khối, tăng so với 20,8 triệu mét khối vào năm 2023. Sự tăng trưởng này phản ánh sự đầu tư liên tục của Việt Nam vào lĩnh vực lâm nghiệp và việc mở rộng diện tích rừng trồng.
Sản lượng gỗ từ năm 2020 đến năm 2024[1]
Đơn vị: triệu mét khối
Source: GSO, Vneconomy
Một phần lớn gỗ được khai thác tại Việt Nam đến từ rừng trồng, chiếm hơn 80% tổng sản lượng. Việc chuyển đổi sang rừng trồng là một chiến lược có chủ đích nhằm giảm áp lực lên rừng tự nhiên, đồng thời đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về nguyên liệu thô. Các chương trình trồng rừng và các ưu đãi khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân đã góp phần đáng kể vào thành tựu này.
Một trong những xu hướng nổi bật nhất trong ngành gỗ Việt Nam là tập trung vào quản lý rừng bền vững và sử dụng gỗ có chứng nhận. Khi người tiêu dùng toàn cầu ngày càng yêu cầu các sản phẩm thân thiện với môi trường, các nhà sản xuất Việt Nam đang áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như chứng nhận của Hội đồng Quản lý Rừng (FSC). Đến năm 2024, hơn 1 triệu hecta rừng tại Việt Nam đã đạt chứng nhận FSC, thể hiện cam kết của quốc gia với các thực hành bền vững.
Xu hướng khác là việc áp dụng công nghệ ngày càng cao trong chế biến và sản xuất gỗ. Nhiều công ty đang đầu tư vào máy móc tiên tiến và tự động hóa để cải thiện hiệu quả, giảm lãng phí, và đáp ứng các yêu cầu chất lượng khắt khe của thị trường xuất khẩu. Bên cạnh đó, sự chuyển dịch sang các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, chẳng hạn như đồ nội thất thiết kế theo yêu cầu, đã trở nên phổ biến hơn khi các nhà sản xuất tìm cách nâng cao năng lực cạnh tranh.
Kim ngạch xuất khẩu gỗ Việt Nam đạt 17,3 tỷ USD
Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu đạt mức kỷ lục 17,3 tỷ USD, trong đó gỗ và sản phẩm từ gỗ chiếm khoảng 16,3 tỷ USD, còn lại 1 tỷ USD thuộc về các sản phẩm lâm sản ngoài gỗ. Đồ nội thất gỗ tiếp tục chiếm ưu thế trong xuất khẩu sản phẩm gỗ của Việt Nam, chiếm hơn 60% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Ngành gỗ Việt Nam xuất khẩu từ năm 2020 đến năm 2024[2]
Đơn vị: tỷ USD
Source: GSO, Vneconomy, VCCI
Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi nhu cầu cao tại các thị trường chủ chốt như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Hoa Kỳ vẫn là thị trường lớn nhất, nhờ nhu cầu cao về đồ nội thất và các sản phẩm gia dụng. Trung Quốc đóng vai trò quan trọng như một thị trường và trung tâm chế biến cho các sản phẩm gỗ Việt Nam. Nhật Bản và Hàn Quốc tiếp tục phát triển thành các thị trường quan trọng, đặc biệt với các sản phẩm gỗ bền vững và nhiên liệu sinh khối như viên nén gỗ, nhờ các chính sách môi trường và tập trung vào năng lượng tái tạo của họ.
Bên cạnh đó, Liên minh Châu Âu (EU) đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong nhu cầu, nhờ Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam (EVFTA), giúp giảm thuế đối với các sản phẩm gỗ của Việt Nam.
Thị trường xuất khẩu chính 9 tháng đầu năm 2024
100%= 11.7 tỷ USD
Source: VCCI [3]
Xuất khẩu gỗ của Việt Nam đang phát triển theo các xu hướng chính: tập trung vào các sản phẩm bền vững, có chứng nhận FSC để đáp ứng nhu cầu thân thiện với môi trường toàn cầu; tăng trưởng xuất khẩu viên nén gỗ và dăm gỗ làm nhiên liệu sinh khối tái tạo, đặc biệt đến Nhật Bản và Hàn Quốc; và sự gia tăng các sáng kiến tín chỉ carbon liên quan đến quản lý rừng, mở ra các nguồn thu mới thông qua giao dịch carbon.
Các doanh nghiệp chính trong lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu đồ nội thất gỗ
Ngành công nghiệp đồ nội thất tại Việt Nam có nhiều công ty đa dạng, bao gồm các nhà sản xuất trong nước lớn, liên doanh và doanh nghiệp nước ngoài. Bảng dưới đây cho thấy một số nhà sản xuất/phân phối đồ nội thất hàng đầu tại Việt Nam.
Các tập đoàn đồ nội thất lớn toàn cầu như IKEA và Ashley Furniture cũng đóng vai trò quan trọng trong thị trường đồ nội thất của Việt Nam. Mặc dù không hoạt động trực tiếp tại Việt Nam, các công ty này hợp tác chặt chẽ với các nhà cung cấp Việt Nam, mang lại tiêu chuẩn sản xuất tiên tiến và kinh nghiệm quý báu trong việc đáp ứng nhu cầu của người mua toàn cầu.
Thách thức và triển vọng cho ngành gỗ
Dù tăng trưởng ấn tượng, ngành gỗ Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những vấn đề chính là sự giám sát ngày càng nghiêm ngặt về tính hợp pháp của nguồn gỗ. Với các quy định quốc tế khắt khe như Quy định Chống Phá rừng của EU, các nhà xuất khẩu Việt Nam phải đảm bảo rằng sản phẩm của họ tuân thủ các yêu cầu này. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến các hạn chế thương mại và mất quyền tiếp cận thị trường.
Một thách thức khác là chi phí nguyên liệu và lao động ngày càng tăng. Khi nền kinh tế Việt Nam phát triển, mức lương cũng tăng, tạo áp lực lên biên lợi nhuận. Hơn nữa, sự phụ thuộc vào nguyên liệu gỗ nhập khẩu khiến ngành dễ bị ảnh hưởng bởi biến động nguồn cung và giá cả toàn cầu.
Biến đổi khí hậu cũng là một mối đe dọa tiềm tàng, với các hình thái thời tiết khó lường ảnh hưởng đến sản lượng và chất lượng gỗ. Việc giải quyết các vấn đề này đòi hỏi đầu tư vào các phương pháp lâm nghiệp thích ứng với khí hậu và công nghệ.
Kết luận
Năm 2024, thị trường sản phẩm gỗ Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi sản lượng gỗ ổn định, hiệu quả xuất khẩu vượt trội và việc áp dụng các thực hành bền vững. Dù phải đối mặt với những thách thức như tuân thủ quy định và chi phí ngày càng tăng, khả năng thích ứng và sự bền bỉ của ngành mang đến triển vọng đầy hứa hẹn. Bằng cách đẩy mạnh đổi mới và phát triển bền vững, Việt Nam đang có vị trí vững chắc để duy trì vị thế là quốc gia dẫn đầu toàn cầu trong ngành công nghiệp sản phẩm gỗ.
[1] (2020) https://www.gso.gov.vn/du-lieu-va-so-lieu-thong-ke/2021/09/thao-go-kho-khan-duy-tri-san-xuat-va-tai-phuc-hoi-nganh-go/
(2021) https://vneconomy.vn/nganh-lam-nghiep-dat-muc-tieu-xuat-khau-16-ty-usd-nam-2022.htm
(2022) https://vneconomy.vn/nganh-lam-nghiep-xuat-sieu-tren-14-ty-usd.htm
[2] (2020) https://www.gso.gov.vn/du-lieu-va-so-lieu-thong-ke/2021/01/nganh-go-xuat-khau-but-pha-trong-dich-covid-19/
(2021) https://vneconomy.vn/nganh-lam-nghiep-dat-muc-tieu-xuat-khau-16-ty-usd-nam-2022.htm
(2022) https://vneconomy.vn/nganh-lam-nghiep-xuat-sieu-tren-14-ty-usd.htm
(2023) https://trungtamwto.vn/chuyen-de/25696-gia-tri-xuat-khau-go-va-lam-san-dat-binh-quan-158-ty-usd
(2024) https://vneconomy.vn/xuat-khau-lam-san-lap-ky-luc-17-3-ty-usd.htm
[3] https://trungtamwto.vn/chuyen-de/27739-2-ly-do-khien-xuat-khau-go-va-san-pham-go-lo-ngai-khong-ve-dich-nhu-ky-vong
| B&Company, Inc.
Công ty nghiên cứu thị trường của Nhật Bản đầu tiên tại Việt Nam từ năm 2008. Chúng tôi cung cấp đa dạng những dịch vụ bao gồm báo cáo ngành, phỏng vấn ngành, khảo sát người tiêu dùng, kết nối kinh doanh. Ngoài ra, chúng tôi đã phát triển cơ sở dữ liệu của hơn 900,000 công ty tại Việt Nam, có thể được sử dụng để tìm kiếm đối tác kinh doanh và phân tích thị trường. Xin vui lòng liên hệ với chúng tôi nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay nhu cầu nào. info@b-company.jp + (84) 28 3910 3913 |
Đọc thêm những bài phân tích khác
