Ngành du lịch Việt Nam đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và tăng nguồn thu ngoại tệ. Bước vào năm 2025, ngành này không chỉ phục hồi mà còn tăng cường đáng kể vị thế là ngành kinh tế mũi nhọn với tăng trưởng xanh và năng lực phát triển hàng đầu thế giới.

Tổng quan về du lịch Việt Nam TRONG 2024

Ngành du lịch Việt Nam đã trải qua một hành trình đầy thăng trầm từ năm 2019 đến năm 2024. Năm 2019, Tổng cục Du lịch Việt Nam (VNAT) báo cáo rằng đất nước đã chào đón kỷ lục 18 triệu lượt khách quốc tế với tốc độ tăng trưởng YOY là 16,2%, tăng lên mức 4^th nơi ở Đông Nam Á[1]. Quốc gia này đang củng cố vị thế là điểm đến du lịch toàn cầu lớn với nhiều dịch vụ đa dạng, bao gồm các di sản và địa điểm văn hóa, điểm đến ẩm thực và các dịch vụ giải trí khác được công nhận trên toàn cầu.

Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã làm gián đoạn hoạt động du lịch toàn cầu, khiến lượng khách quốc tế và du lịch trong nước giảm mạnh vào năm 2020 và 2021[2]. Bất chấp những thách thức, chính phủ Việt Nam đã thực hiện các biện pháp hỗ trợ ngành du lịch, bao gồm thúc đẩy du lịch nội địa và chuẩn bị cho việc mở cửa trở lại trong tương lai.[3]. Đến năm 2022, biên giới quốc tế mở cửa trở lại và ngành du lịch bắt đầu phục hồi, đón gần 3,7 triệu lượt khách du lịch nước ngoài và ghi nhận hơn 101 triệu lượt khách du lịch trong nước, vượt qua giai đoạn trước Covid [4]. Vào năm 2023, quá trình phục hồi diễn ra nhanh hơn với hơn 12 triệu lượt khách quốc tế đến, nhờ nhu cầu từ các thị trường chính như Hàn Quốc, Trung Quốc và Châu Âu.

Khách du lịch quốc tế và trong nước đến Việt Nam, từ năm 2019 đến năm 2024 (Đơn vị: triệu lượt khách)

Nguồn: Tổng cục Du lịch, TITC, Tổng hợp B&Company

Năm 2024, ngành du lịch tiếp tục đà phục hồi của những năm trước và đạt được nhiều chỉ tiêu ấn tượng, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương và sự tăng trưởng của Việt Nam. Báo cáo ban đầu của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (MoCST) cho thấy, Việt Nam đã đón 127,5 triệu lượt khách du lịch trong năm 2024, tăng trưởng 5,6%, đóng góp $33 tỷ cho nền kinh tế[5]. Khách du lịch trong nước chiếm ưu thế với 110 triệu lượt, trong khi lượng khách quốc tế đạt 17,5 triệu lượt, tăng gần 40% so với năm trước và đạt đỉnh vào năm 2019. Khách quốc tế vào đầu năm 2024 tăng mạnh, với mức tăng theo năm là 51% lên 79%. Mặc dù tốc độ tăng trưởng chậm lại từ tháng 6 đến tháng 10, nhưng số lượng khách du lịch nước ngoài đã phục hồi vào tháng 11 và tháng 12, giúp ngành du lịch đạt được mục tiêu cả năm.

Số lượng khách quốc tế đến Việt Nam năm 2023 và 2024 (Đơn vị: triệu lượt khách)

Nguồn: Tổng cục Du lịch, Tổng hợp B&Company

Đại dịch cũng đã mang đến một số thay đổi trong cơ cấu thị trường nguồn của khách du lịch quốc tế. Hàn Quốc là thị trường nguồn du lịch chiếm ưu thế với hơn 4,1 triệu du khách vào năm 2024 và chiếm hơn một phần tư lượng khách quốc tế đến Việt Nam. Trung Quốc, từng là thị trường dẫn đầu, đã chứng kiến sự sụt giảm do các hạn chế kéo dài do đại dịch[6]. Tuy nhiên, 11 tháng đầu năm 2024 đã có sự phục hồi mạnh mẽ, với lượng khách Trung Quốc tăng gấp đôi từ 1,5 triệu lên 3,4 triệu, khẳng định lại tầm quan trọng của du lịch Trung Quốc đối với ngành du lịch Việt Nam.[7]. Ấn Độ nổi lên như một thị trường quan trọng, với lượng du khách tăng từ 169.000 vào năm 2019 lên 445.000 vào cuối năm 2024, trở thành nguồn khách du lịch quốc tế lớn thứ sáu của Việt Nam.

Cơ cấu khách quốc tế đến Việt Nam theo quốc gia năm 2019 và tháng 11 năm 2024 (Đơn vị: %)

Nguồn: Tổng cục Du lịch, Tổng hợp B&Company

Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội và Quảng Ninh dẫn đầu cả nước về lượng khách tham quan và doanh thu du lịch với nhiều dịch vụ khác nhau dành cho du khách trong nước và quốc tế.

• – Thành phố Hồ Chí Minh đón 6,1 triệu lượt khách quốc tế và 38 triệu lượt khách nội địa vào năm 2024[8]. Thành phố này là điểm du lịch Hội nghị, Khen thưởng, Hội thảo và Triển lãm (MICE) được công nhận trên toàn cầu[9]. Thành phố cũng tổ chức các sự kiện như Ngày hội du lịch Thành phố Hồ Chí Minh, Lễ hội đường thủy Thành phố Hồ Chí Minh, Hội chợ du lịch quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.
• – Hà Nội ghi nhận hơn 28 triệu lượt khách đến vào năm 2024, trong đó có 6,65 triệu khách du lịch quốc tế[10]. Thủ đô của Việt Nam đã phát triển một hệ sinh thái du lịch có cấu trúc tốt với sự hợp tác giữa các cơ quan chính phủ, hiệp hội, hãng hàng không và doanh nghiệp[11]. Thành phố tập trung phát triển các sản phẩm du lịch trải nghiệm mới gắn với các di tích lịch sử, làng nghề truyền thống dọc các tuyến đường.[12].
• – Quảng Ninh thu hút hơn 19 triệu lượt khách quốc tế và địa phương vào năm 2024 với Vịnh Hạ Long, Di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận[13]. Tỉnh này thúc đẩy du lịch quốc tế thông qua du lịch tàu biển và đóng vai trò là trung tâm du lịch kết nối khu vực và thế giới[14].

Mục tiêu và triển vọng phát triển của ngành du lịch đến năm 2025

Ngành du lịch dự kiến sẽ phục hồi hoàn toàn vào năm 2025 và sẽ đặt nền tảng vững chắc để thúc đẩy sự phát triển trong tương lai. Theo Quyết định số 509/QĐ-TTg được ký năm 2024, Việt Nam đặt mục tiêu đón từ 25 đến 28 triệu lượt khách quốc tế, vượt qua mức đỉnh điểm trước COVID là 18 triệu lượt vào năm 2019[15]Du lịch nội địa dự kiến đạt 130 triệu lượt, tốc độ tăng trưởng hằng năm đạt 8-9%. Toàn ngành đặt mục tiêu đóng góp khoảng 8-9% vào GDP quốc gia, tạo việc làm cho hơn 6,3 triệu người. Để đạt được mục tiêu đó, Chính phủ đã vạch ra sáu định hướng phát triển để hỗ trợ sự tăng trưởng của ngành.

Bảng 1: Định hướng phát triển trong Quy hoạch hệ thống du lịch giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 tại Quyết định số 509/QĐ-TTg năm 2024

Nguồn: Cổng thông tin điện tử của Chính phủ

Tuy nhiên, một số thách thức có thể cản trở sự tăng trưởng của ngành du lịch Việt Nam. Thứ nhất, việc tăng giá vé máy bay nội địa, đặc biệt là vào các dịp lễ quốc khánh, đe dọa đến sự tăng trưởng bền vững của ngành khi du lịch nước ngoài trở nên hấp dẫn hơn đối với người dân Việt Nam[16]. Thứ hai, du lịch Việt Nam cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt trên trường quốc tế. Theo Chỉ số phát triển du lịch và lữ hành năm 2024 của WEF, Việt Nam chỉ xếp thứ 59 trên toàn cầu, với một thiếu sót lớn về dịch vụ du lịch và cơ sở hạ tầng xếp thứ 89^th[17]Điều này nhấn mạnh nhu cầu về các chiến lược phát triển tốt hơn tập trung vào việc cải thiện cơ sở hạ tầng của hệ sinh thái để nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên toàn cầu.

Kết luận

Ngành du lịch Việt Nam đã cho thấy khả năng phục hồi và thích ứng đáng kinh ngạc, vượt qua những thách thức để vươn lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Vào năm 2024, ngành này đang phục hồi và phát triển mạnh mẽ, nhờ các chính sách chiến lược của chính phủ, phát triển cơ sở hạ tầng mạnh mẽ và nhấn mạnh vào tính bền vững. Nhìn về năm 2025, bối cảnh du lịch của Việt Nam sẽ đạt được thành công lớn hơn nữa. Bằng cách nắm bắt sự đổi mới, thúc đẩy các điểm đến mới nổi và ưu tiên bảo tồn văn hóa và môi trường, Việt Nam đang sẵn sàng trở thành quốc gia dẫn đầu toàn cầu trong ngành du lịch.

[1] VNAT. Báo cáo thường niên du lịch Việt Nam 2019<Đánh giá>

[2] Tổng cục Du lịch. Nhìn lại du lịch Việt Nam năm 2020: Ứng phó với COVID-19, phục hồi hoạt động và đạt được sự công nhận toàn cầu<Đánh giá>

[3] Tổng cục Du lịch. Du lịch Việt Nam nỗ lực phục hồi và tạo đà phát triển trong trạng thái bình thường mới<Đánh giá>

[4] Trung tâm Công nghệ thông tin du lịch (TITC). Thông tin du lịch tháng 12<Đánh giá>

[5] MoCST. Nhìn lại năm 2024: Tương lai tươi sáng cho ngành du lịch Việt Nam<Đánh giá>

[6] Vietnamplus. Lượng khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam đang có dấu hiệu phục hồi<Đánh giá>

[7] VNAT. Thống kê du khách quốc tế<Đánh giá>

[8] Vietnamplus. Các địa phương có doanh thu du lịch và lượng khách cao nhất Việt Nam năm 2024Đánh giá tổng quát>

[9] VNAT. World MICE Awards vinh danh các điểm đến và doanh nghiệp Việt Nam<Đánh giá>

[10] Vietnamplus. Các địa phương có doanh thu du lịch và lượng khách cao nhất Việt Nam năm 2024Đánh giá tổng quát>

[11] MoCST. Du lịch Hà Nội phát triển mạnh nhờ cách tiếp cận sáng tạo<Đánh giá>

[12] Tổng cục Du lịch. Hà Nội đặt mục tiêu đón 25,6 triệu lượt khách du lịch vào năm 2024<Đánh giá>

[13] Unesco – WHC. Vịnh Hạ Long – Quần đảo Cát Bà<Đánh giá>

[14] MoCST. Hành trình khát vọng mới cho du lịch Quảng Ninh<Đánh giá>

[15] TVPL. Quyết định số 509/QĐ-TTg về việc phê duyệt Quy hoạch hệ thống du lịch giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045<Đánh giá>

[16] Vietnam Investment Review. Những thách thức cần vượt qua cho tương lai du lịch Việt Nam<Đánh giá>

[17] WEF. Chỉ số phát triển du lịch và lữ hành 2024<Đánh giá>

Đọc các bài viết khác