Nguồn cung cấp năng lượng chính của Việt Nam phần lớn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và các nguồn năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, với nhu cầu điện ngày càng tăng của đất nước, chính phủ đang tìm kiếm các giải pháp thay thế hiệu quả hơn, chẳng hạn như năng lượng hạt nhân.
Tổng quan về điện hạt nhân tại Việt Nam
Việt Nam vẫn chưa xây dựng nhà máy điện hạt nhân và vẫn tiếp tục phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch và năng lượng tái tạo để đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng. Tính đến năm 2024, nhiên liệu hóa thạch vẫn là nguồn năng lượng chủ đạo, chiếm 43% tổng sản lượng năng lượng. Thủy điện đóng góp 28%, trong khi các nguồn năng lượng tái tạo, bao gồm gió và mặt trời, chiếm 27%. 2% còn lại bao gồm năng lượng nhập khẩu từ các nước láng giềng [1].
Sản lượng điện của Việt Nam năm 2024 phân theo loại
100% = 84,360 MW
Nguồn : Năng lượng Việt Nam trực tuyến
Tuy nhiên, Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII họp vào tháng 11/2024 đã kêu gọi khôi phục các dự án điện hạt nhân đã bị đình trệ từ kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XIV năm 2016. [2]Cụ thể, đợt khôi phục này nhấn mạnh đến việc xây dựng 2 nhà máy điện hạt nhân tại tỉnh Ninh Thuận, với tổng công suất lắp đặt 4.000 MW [3].
Định hướng của Chính phủ về việc sử dụng năng lượng hạt nhân
Ngày 05/02/2025, Chính phủ đã ban hành Quyết định 245/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển và ứng dụng năng lượng hạt nhân giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Chính sách nhấn mạnh tính cấp thiết của việc hoàn thiện và mở rộng cơ sở hạ tầng điện hạt nhân, đặc biệt là dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Mục tiêu đưa hai nhà máy điện hạt nhân vào vận hành vào năm 2036, đồng thời tiếp tục chuẩn bị cho các dự án tiếp theo
Ngoài ra, quyết định này đặt ra các mục tiêu chính là tích hợp năng lượng hạt nhân rộng rãi hơn vào nhiều lĩnh vực khác nhau như: Y tế, nông nghiệp, công nghiệp, v.v. nhằm thúc đẩy tăng trưởng của ngành.
Quyết định số 245/QĐ-TTg: Quy hoạch tổng thể phát triển và ứng dụng năng lượng hạt nhân giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050
| Ngành ứng dụng | Mục tiêu đến năm 2030 | Mục tiêu đến năm 2050 |
| Chăm sóc sức khỏe[4] | · 50-60% tỉnh, thành phố có khoa ung bướu được trang bị máy xạ trị
· 45–50% tỉnh, thành phố có khoa y học hạt nhân. |
· Việt Nam đang theo kịp trình độ ứng dụng trung bình của các nước phát triển.
· Khoa học, công nghệ và việc sử dụng năng lượng hạt nhân trong chăm sóc sức khỏe đạt tiêu chuẩn quốc tế. |
| Tài nguyên thiên nhiên và Môi trường | · Phát triển công nghệ hạt nhân và bức xạ trong khí tượng, thủy văn, tài nguyên nước, địa chất, thăm dò khoáng sản, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.
· Đầu tư xây dựng các phòng thí nghiệm phân tích đồng vị phóng xạ trong đất, nước, không khí. |
· Các công nghệ hạt nhân tiên tiến được ứng dụng rộng rãi trong nghiên cứu, giám sát khí tượng và thủy văn, quản lý tài nguyên nước, bảo vệ môi trường và nghiên cứu axit hóa đại dương.
· Công nghệ bức xạ được sử dụng để xử lý một số loại chất thải gây ô nhiễm môi trường từ các hoạt động công nghiệp và sinh hoạt hàng ngày. |
| Nông nghiệp | · Đầu tư xây dựng các cơ sở nghiên cứu ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ tại các vùng nông nghiệp trọng điểm.
· Ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ trong lai tạo cây trồng, vi sinh vật học, bảo vệ thực vật, chăn nuôi và thú y. |
· Thành lập một số trung tâm nông nghiệp hạt nhân hàng đầu ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.
· Năng lượng hạt nhân được ứng dụng trong lai tạo và lai tạo thực vật ở cấp độ quốc tế, với công nghệ được chuyển giao cho các nước trong khu vực. |
| Công nghiệp | · Ứng dụng bức xạ và đồng vị phóng xạ trong các ngành công nghiệp và phát triển thiết bị bức xạ để giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu.
· Mở rộng sản xuất và đẩy nhanh quá trình thương mại hóa các sản phẩm và vật liệu dựa trên bức xạ. |
· Các ứng dụng về bức xạ và đồng vị phóng xạ được áp dụng rộng rãi, góp phần vào sự tăng trưởng của ngành và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. |
| R&D và nguồn nhân lực | · Nâng cấp các phòng thí nghiệm hiện đại phục vụ nghiên cứu và ứng dụng công nghệ hạt nhân.
· Thành lập trung tâm nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân tại Đồng Nai, trong đó có lò phản ứng hạt nhân công suất 10MW. · Cung cấp đào tạo đại học và sau đại học trong nước và quốc tế. · Phát triển các cơ sở giáo dục, cơ sở hạ tầng y tế và cơ sở nghiên cứu liên quan đến năng lượng hạt nhân. |
· Năng lực khoa học công nghệ hạt nhân của Việt Nam đã phát triển ngang bằng với trình độ trung bình của các nước phát triển.
· Cơ sở hạ tầng hiện đại và lực lượng lao động có tay nghề cao hỗ trợ sự phát triển của các ứng dụng bức xạ, đồng vị phóng xạ và phát triển năng lượng hạt nhân. |
Nguồn : Cổng thông tin Chính phủ Việt Nam
Động thái đầu tư quốc tế
Trong bối cảnh Việt Nam tái khởi động các dự án điện hạt nhân, các đối tác chiến lược lâu dài là Nhật Bản, Hàn Quốc và Nga – ba quốc gia hàng đầu thế giới về điện hạt nhân – sẵn sàng hỗ trợ xây dựng, thúc đẩy điện hạt nhân và nhà máy điện hạt nhân theo đúng chương trình nghị sự của Chính phủ.
Vào ngày 25 tháng 2 năm 2025, chính phủ Việt Nam và Hàn Quốc đã ký một thỏa thuận tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực then chốt, bao gồm công nghiệp, thương mại và năng lượng, đặc biệt tập trung vào năng lượng hạt nhân. Là một phần của cam kết này, Hàn Quốc sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam phát triển ngành năng lượng hạt nhân, đảm bảo nguồn cung cấp điện ổn định cho phát triển kinh tế – xã hội trong kỷ nguyên mới, đồng thời thúc đẩy mục tiêu trung hòa carbon của đất nước vào năm 2050 [5].
Ngoài ra, đại diện của JINED (Tổ chức Phát triển Năng lượng Hạt nhân Quốc tế Nhật Bản) sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong việc xây dựng và phát triển Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 tại Vĩnh Hải. Ngoài ra, bắt đầu từ năm 2025, Đại học Fukui và Đại học Nagoya sẽ hợp tác với Đại học Khoa học và Công nghệ để tạo điều kiện cho việc trao đổi sinh viên và hợp tác trong lĩnh vực kỹ thuật hạt nhân [6].
Nga cũng chia sẻ mục tiêu chung, tiếp tục là đối tác chủ chốt trong việc đầu tư và phát triển các nhà máy điện hạt nhân tại Việt Nam. Rosatom, tập đoàn năng lượng hạt nhân nhà nước của Nga, cam kết tiếp tục hỗ trợ xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 tại Phước Dinh, cũng như dành thời gian đầu tư vào ngành điện hạt nhân Việt Nam trong tương lai [7].
Danh sách các nhà máy điện hạt nhân được quy hoạch xây dựng theo chính sách của Chính phủ
Nguồn: B&Company biên soạn
Kết luận
Với sự hợp tác đầu tư từ các quốc gia hàng đầu về điện hạt nhân – Nga, Nhật Bản và Hàn Quốc – cùng với định hướng chiến lược và các sáng kiến hỗ trợ của chính phủ, Việt Nam có cơ hội đáng kể để tiến xa hơn trong lĩnh vực năng lượng mới nổi này. Nền tảng này mở đường cho các ứng dụng năng lượng hạt nhân rộng rãi trong nhiều ngành kinh tế khác nhau, đưa đất nước tiến gần hơn đến vị thế ngang hàng với các quốc gia phát triển khác trên toàn thế giới.
[1]Vietnam Energy Online (2025). Tình hình năng lượng Việt Nam năm 2024 < Truy cập >
[2]Điện lực Việt Nam (2016). Tạm dừng vô thời hạn các nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận < Truy cập >
[3]Bộ Công Thương Việt Nam (2009). Kế hoạch đầu tư nhà máy điện Ninh Thuận < Truy cập >
[4]Các vùng trọng điểm đầu tư: Trung du và miền núi phía Bắc, Bắc Trung Bộ, Duyên hải miền Trung, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long.
[5]Tin tức Chính phủ (2025). Việt Nam thúc đẩy hợp tác điện hạt nhân với Hàn Quốc < Truy cập >
[6]Cổng thông tin điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam (2024). Nhật Bản cam kết hỗ trợ Việt Nam trong ngành công nghiệp hạt nhân < Truy cập >
[7]Lao Dong News (2025). Nga Tiếp Tục Hỗ Trợ Việt Nam Phát Triển Điện Hạt Nhân < Access >
| B&Company, Inc.
Công ty nghiên cứu thị trường của Nhật Bản đầu tiên tại Việt Nam từ năm 2008. Chúng tôi cung cấp đa dạng những dịch vụ bao gồm báo cáo ngành, phỏng vấn ngành, khảo sát người tiêu dùng, kết nối kinh doanh. Ngoài ra, chúng tôi đã phát triển cơ sở dữ liệu của hơn 900,000 công ty tại Việt Nam, có thể được sử dụng để tìm kiếm đối tác kinh doanh và phân tích thị trường. Xin vui lòng liên hệ với chúng tôi nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay nhu cầu nào. info@b-company.jp + (84) 28 3910 3913 |
Đọc thêm những bài phân tích khác
