Ngành giấy bao bì của Việt Nam đang tăng trưởng nhanh chóng nhờ vào nhu cầu trong nước gia tăng cao, thương mại điện tử mở rộng và sự gia tăng đầu tư nước ngoài. Thị trường dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ vào xu hướng bền vững và vai trò của Việt Nam như một trung tâm sản xuất quan trọng tại Đông Nam Á. Tuy nhiên, những thách thức như phụ thuộc nguyên liệu, lo ngái môi trường và nhu cầu đổi mới công nghệ cần được giải quyết để đảm bảo tính bên vững và năng lực cạnh tranh trong dài hạn.

Tổng quan thị trường giấy bao bì tại Việt Nam

Thị trường giấy bao bì của Việt Nam đã mở rộng đáng kể trong thập kỷ qua. Năm 2024, giá trị thị trường được ước tính đạt 2,6 tỷ USD và dự báo sẽ đạt 4,14 tỷ USD vào năm 2029, với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm (CAGR) là 9,73%. [1] Sự tăng trưởng này chủ yếu được thúc đẩy bởi nhu cầu tăng cao đối với các vật liệu bao bì bền vững và Việt Nam trở thành một nhà xuất khẩu chính về sản phẩm bao bì bằng giấy.

Trong 4 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu giấy bao bì của Việt Nam đạt 774 triệu USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm trước. Các sản phẩm xuất khẩu chính bao gồm hộp carton, giấy kraft, túi giấy và hộp giấy, rất được ưa chuộng trên thị trường quốc tế.

Mỹ vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất của giấy bao bì Việt Nam, với kim ngạch đạt 142 triệu USD trong 4 tháng đầu năm 2024. Các thị trường lớn khác bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đức. [2] Nhu cầu ổn định từ những thị trường này khẳng định vị thế ngày càng tăng của Việt Nam trong ngành công nghiệp bao bì quốc tế.

Thị trường xuất khẩu chính của bao bì giấy Việt Nam

100% = 774 triệu USD

Nguồn: Research Institute of Pulp and Paper Industry [3]

Các yếu tố thúc đẩy tăng trưởng thị trường giấy bao bì tại Việt Nam

Thị trường giấy bao bì của Việt Nam đang mở rộng nhanh chóng, được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố kinh tế và công nghiệp. Nhu cầu ngày càng tăng đối với bao bì bền vững, sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử và sự nổi lên của đất nước như một trung tâm sản xuất lớn đang thúc đẩy thị trường phát triển.

Sự mở rộng của thương mại điện tử

Ngành thương mại điện tử của Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm gần đây, tác động đáng kể đến nhu cầu về vật liệu bao bì. Trong giai đoạn 2020-2024, ngành này đã tăng trưởng từ 16% đến 30% mỗi năm. Năm 2024, giá trị hàng hóa giao dịch (GMV) từ các nền tảng thương mại điện tử hàng đầu đạt khoảng 12,6 tỷ USD, tăng 37,3% so với năm 2023.[4]

Ngành thương mại điện tử bùng nổ đã dẫn đến nhu cầu gia tăng đối với các vật liệu đóng gói nhẹ, chắc chắn và tiết kiệm chi phí. Giải pháp bao bì bằng giấy, đặc biệt là hộp carton và túi giấy, được ưa chuộng nhờ tính tái chế và thân thiện với môi trường. Khi ngày càng có nhiều người tiêu dùng Việt Nam chuyển sang mua sắm trực tuyến, nhu cầu về giấy bao bì chất lượng cao dự kiến sẽ tiếp tục tăng.

Xu hướng bền vững và quy định

Xu hướng toàn cầu hướng tới phát triển bền vững đã tác động đến ngành giấy bao bì của Việt Nam trong việc áp dụng các phương pháp sản xuất thân thiện với môi trường. Với các quy định nghiêm ngặt hơn về việc sử dụng nhựa, nhiều doanh nghiệp đang tìm kiếm các giải pháp thay thế bền vững, chẳng hạn như bao bì giấy có thể phân hủy sinh học và tái chế.

Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách nhằm thúc đẩy giải pháp bao bì bền vững và giảm thiểu rác thải nhựa. Trong đó, Nghị định số 08/2022/NĐ-CP đặt ra lộ trình hạn chế sản xuất và nhập khẩu nhựa sử dụng một lần, bao bì không phân hủy sinh học và sản phẩm chứa vi nhựa. Theo quy định này, từ ngày 1 tháng 1 năm 2026, Việt Nam sẽ cấm sản xuất và nhập khẩu túi nhựa không phân hủy sinh học có kích thước nhỏ hơn 50cm x 50cm. Hơn nữa, từ ngày 1 tháng 1 năm 2031, lệnh cấm toàn quốc sẽ có hiệu lực đối với việc sản xuất và nhập khẩu nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa không phân hủy sinh học và sản phẩm chứa vi nhựa. [5]

Tăng trưởng trong lĩnh vực sản xuất và bán lẻ

Việt Nam đã khẳng định vị thế là một trung tâm sản xuất quan trọng tại Đông Nam Á, thu hút nhiều công ty đa quốc gia trong các ngành như điện tử, dệt may và hàng tiêu dùng. Những ngành công nghiệp này đòi hỏi các vật liệu bao bì chất lượng cao cho sản phẩm của họ, dẫn đến nhu cầu ngày càng tăng đối với các giải pháp đóng gói bằng giấy.

Hình ảnh một nhà máy sản xuất thùng carton tại Việt Nam

Source: Vnexpress.net [6]

Ngoài ra, sự mở rộng của các chuỗi bán lẻ và siêu thị trên toàn quốc đã tạo ra một thị trường mạnh mẽ cho giấy bao bì. Với việc ngày càng có nhiều người tiêu dùng chọn mua hàng đóng gói, các công ty đang tập trung vào các giải pháp bao bì sáng tạo nhằm nâng cao tính hấp dẫn của sản phẩm và tính bền vững.

Đầu tư nước ngoài vào ngành giấy bao bì Việt Nam

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của thị trường giấy bao bì Việt Nam. Nhiều tập đoàn đa quốc gia đã thiết lập cơ sở sản xuất tại Việt Nam, tận dụng vị trí chiến lược, chi phí sản xuất thấp và lực lượng lao động có tay nghề cao.

Các khoản đầu tư nước ngoài lớn bao gồm:

Thách thức và triển vọng tương lai

Mặc dù ngành giấy bao bì Việt Nam đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những vấn đề chính là sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu như bột giấy và giấy tái chế, khiến ngành dễ bị ảnh hưởng bởi sự biến động của giá nguyên liệu toàn cầu. Ngoài ra, mặc dù ngày càng chú trọng đến tính bền vững, ngành cần có thêm những bước tiến để giảm lượng khí thải carbon và cải thiện quản lý chất thải. Một thách thức đáng kể khác là nhu cầu đổi mới công nghệ, khi các nhà sản xuất trong nước cần áp dụng công nghệ sản xuất tiên tiến và tự động hóa để duy trì khả năng cạnh tranh, nâng cao hiệu suất và cải thiện chất lượng sản phẩm.

Kết luận

Thị trường giấy bao bì của Việt Nam đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ nhờ vào nhu cầu trong nước lớn, sự phát triển của thương mại điện tử và đầu tư nước ngoài gia tăng. Với các tập đoàn đa quốc gia đầu tư vào cơ sở sản xuất và giải pháp bao bì bền vững, ngành dự kiến sẽ mở rộng nhanh chóng trong những năm tới.

Tuy nhiên, các thách thức như phụ thuộc vào nguyên liệu và lo ngại về môi trường cần được giải quyết để đảm bảo sự phát triển bền vững. Bằng cách đẩy mạnh đổi mới và áp dụng các phương pháp sản xuất thân thiện với môi trường, ngành giấy bao bì Việt Nam có thể tiếp tục phát triển và duy trì vị thế của mình trên thị trường toàn cầu.

[1] https://trungtamwto.vn/chuyen-de/27539-thi-truong-bao-bi-viet-nam-tri-gia-hon-4-ty-usd-truoc-ap-luc-xanh-hoa-va-nguy-co-mat-don-hang-vao-tay-doi-thu-ngoai

[2] https://rippi.com.vn/tiem-nang-mo-rong-va-doi-moi-nganh-bao-bi-giay-viet-nam-nua-dau-nam-2024-bid1213.html

[3] https://rippi.com.vn/tiem-nang-mo-rong-va-doi-moi-nganh-bao-bi-giay-viet-nam-nua-dau-nam-2024-bid1213.html

[4] https://vir.com.vn/gross-value-of-vietnams-main-e-commerce-platforms-hit-126-billion-in-2024-122333.html

[5] https://moitruong.net.vn/chinh-sach-moi-va-lo-trinh-giam-thieu-chat-thai-nhua-55451.html

[6] https://vnexpress.net/kinh-doanh-thung-carton-co-the-tang-vot-nho-thuong-mai-dien-tu-4788251.html

Đọc thêm những bài phân tích khác