Hà Nội, Hồ Chí Minh và Đà Nẵng là những trung tâm đô thị có ảnh hưởng nhất của Việt Nam, mỗi nơi đều thể hiện những thế mạnh riêng biệt định hình nên sự phát triển của đất nước. Hà Nội đóng vai trò là trung tâm chính trị và văn hóa của Việt Nam, kết hợp giữa truyền thống với quản trị hiện đại. Hồ Chí Minh là đầu tàu kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp và thương mại quốc tế với môi trường kinh doanh năng động. Trong khi đó, Đà Nẵng, một ngôi sao đang lên ở miền Trung Việt Nam, phát triển mạnh về du lịch, đổi mới sáng tạo và mô hình đô thị đáng sống.

Giới thiệu Hà Nội, Hồ Chí Minh và Đà Nẵng

Hà Nội, thủ đô của Việt Nam, đại diện cho khu vực phía bắc của đất nước và giữ một vị trí quan trọng như là trung tâm chính trị, văn hóa và lịch sử của quốc gia. Nằm ở vị trí chiến lược gần Đồng bằng sông Hồng và gần biên giới Trung Quốc, Hà Nội từ lâu đã là cửa ngõ cho quan hệ ngoại giao và thương mại với các nước láng giềng phía bắc. Thành phố được hưởng lợi từ mạng lưới đường cao tốc rộng lớn, bao gồm Đường cao tốc Hà Nội-Lào Cai và Hà Nội-Hải Phòng. Sân bay quốc tế Nội Bài của Hà Nội là một trong những sân bay bận rộn nhất của Việt Nam, đã phục vụ gần 30 triệu hành khách vào năm 2023 [1].

Thành phố Hà Nội – thủ đô của Việt Nam

Nguồn: Cafef

Đà Nẵng, nằm ở miền Trung Việt Nam, đóng vai trò là cầu nối quan trọng giữa Bắc và Nam. Nằm trên bờ biển dọc theo Biển Đông, Đà Nẵng đã nhanh chóng chuyển mình từ một thành phố cảng lịch sử thành một trung tâm kinh tế và du lịch hiện đại. Sân bay quốc tế của thành phố phục vụ khoảng 13 triệu hành khách mỗi năm [2]. Trong những năm gần đây, Đà Nẵng đã áp dụng các sáng kiến thành phố thông minh và phát triển đô thị xanh, định vị mình là một mô hình bền vững và đáng sống [3].

Thành phố Đà Nẵng – trung tâm thương mại của miền Trung Việt Nam

Nguồn: Vnexpress

Mặt khác, TP.HCM là đầu tàu kinh tế của Việt Nam và là thành phố lớn nhất ở khu vực phía Nam. Nằm gần Đồng bằng sông Cửu Long và Biển Đông, TP.HCM là trung tâm thương mại, sản xuất và thương mại quốc tế chính của Việt Nam. TP.HCM tự hào có Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, phục vụ hơn 36 triệu lượt hành khách mỗi năm [4]. Thành phố này cũng là nơi có Cảng Sài Gòn, một trung tâm thương mại quan trọng với sản lượng hàng hóa thông qua hàng năm hơn 10 triệu tấn [5].

Thành phố Hồ Chí Minh – thành phố đông dân nhất Việt Nam

Nguồn : Tổng cục Du lịch Việt Nam

So sánh đặc điểm xã hội

Dân số Hà Nội và TP.HCM khá tương đồng ở mức khoảng 9 triệu người, lớn hơn nhiều so với dân số Đà Nẵng khoảng 1 triệu người vào năm 2023. Tuy nhiên, khi xét đến tốc độ đô thị hóa, Đà Nẵng là thành phố dẫn đầu Việt Nam với tỷ lệ 88%, trong khi con số ở TP.HCM và Hà Nội thấp hơn ở mức lần lượt là 78% và 49% [6].

Do Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM là 3 thành phố dẫn đầu cả nước đại diện cho 3 miền Bắc, Trung, Nam nên thu nhập bình quân đầu người/tháng tại 3 thành phố này ngày càng được cải thiện và lần lượt đạt 271 USD, 256 USD và 245 USD vào năm 2023. Con số này cao hơn nhiều so với mức thu nhập bình quân đầu người/tháng tại Việt Nam là khoảng 195 USD vào năm 2023 [7].

So sánh xã hội và việc làm năm 2023

Nguồn: Tổng cục Thống kê Việt Nam

Bối cảnh kinh tế của Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng

Năm 2023, Hà Nội dẫn đầu cả nước về quy mô kinh tế, với GRDP đạt 69 tỷ USD, đóng góp 16% GDP cả nước [9]. Tiếp theo là Thành phố Hồ Chí Minh, với GRDP đạt 65 tỷ USD, vượt 15% tổng GDP của Việt Nam [10]. GRDP của Đà Nẵng thấp hơn nhiều so với Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh với giá trị 5 tỷ USD.

Về mặt cơ cấu kinh tế, Hà Nội, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh có cấu trúc tương tự nhau, với khu vực dịch vụ là động lực chủ đạo trong nền kinh tế của họ với khoảng 65%, tiếp theo là khu vực công nghiệp với khoảng 20%. Tuy nhiên, nông nghiệp vẫn chỉ đóng góp tối thiểu ở cả hai thành phố, chỉ 2% ở Hà Nội và gần 0% ở Thành phố Hồ Chí Minh.

So sánh kinh tế năm 2023

Nguồn: Tổng cục Thống kê Việt Nam

Biến động FDI tại Hà Nội, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh

Năm 2023, Hà Nội chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc về đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), thu hút hơn 3 tỷ USD, tăng 300% so với năm 2022. Sự tăng trưởng này đã đẩy vốn FDI tích lũy tại thành phố lên hơn 41 tỷ USD [11]. Đáng chú ý, Nhật Bản đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng này, đóng góp 60% tổng vốn đăng ký bao gồm sản xuất điện tử, máy móc và linh kiện ô tô [12].

Tương tự, Thành phố Hồ Chí Minh, đầu tàu kinh tế của Việt Nam, đã chứng kiến dòng vốn FDI đổ vào thành phố tăng gần gấp đôi vào năm 2023, đạt 6 tỷ đô la Mỹ [13]. Sự gia tăng này đánh dấu sự chuyển dịch đáng chú ý sang các ngành công nghiệp công nghệ cao như công nghệ thông tin, điện tử và năng lượng tái tạo, v.v., hiện chiếm 66% tổng số dự án FDI tại thành phố [14]. Ngoài ra, Singapore vẫn là một trong những nguồn FDI lớn nhất tại Thành phố Hồ Chí Minh, chiếm 64% tổng số FDI [15]với sự hiện diện mạnh mẽ trong đầu tư bất động sản và khu công nghiệp [16].

Ngược lại, Đà Nẵng, vốn là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất của Việt Nam về FDI, đã chứng kiến mức giảm 38% về đầu tư vào năm 2023, với FDI mới giảm xuống chỉ còn 200 triệu đô la Mỹ [17]. Đây là năm thứ hai liên tiếp FDI vào thành phố này giảm, báo hiệu những thách thức tiềm tàng về kinh tế. Tăng trưởng kinh tế của Đà Nẵng đã chậm lại, trong khi các động lực tăng trưởng đang yếu đi vì đầu tư vào tất cả các lĩnh vực đều có xu hướng giảm [18].

So sánh đầu tư nước ngoài: Hà Nội, Đà Nẵng và Hồ Chí Minh năm 2023

Nguồn: Tổng cục Thống kê Việt Nam

Kết luận

Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng là những trung tâm đô thị quan trọng của Việt Nam, mỗi thành phố đều đóng góp riêng cho sự phát triển của đất nước. Hà Nội nổi trội với vai trò là trung tâm chính trị và văn hóa, trong khi TP.HCM dẫn đầu với vai trò là cường quốc kinh tế, và Đà Nẵng tỏa sáng với du lịch và phát triển bền vững. Cảnh quan kinh tế, cơ sở hạ tầng và bản sắc văn hóa riêng biệt của họ phản ánh sự đa dạng của Việt Nam, mang đến cơ hội đầu tư và đổi mới. Bất chấp những thách thức của mình, những thành phố này cùng nhau thúc đẩy sự tiến bộ của đất nước, thể hiện tiềm năng năng động của Việt Nam trên trường quốc tế.

[1]The Hanoi Times (2024). Hà Nội xây dựng mở rộng sân bay Nội Bài < Đánh giá >

[2]Thời báo Kinh tế Việt Nam (2024). Báo cáo du lịch sân bay Đà Nẵng năm 2024 < Đánh giá >

[3]Báo Đà Nẵng (2024). Đà Nẵng có kế hoạch phát triển kinh tế xanh < Đánh giá >

[4]VnExpress (2024). Việt Nam được xếp hạng là sân bay tốt nhất thế giới < Đánh giá >

[5]Cảng Sài Gòn (2024). Giới thiệu về Cảng Sài Gòn < Đánh giá >

[6]Tổng cục Thống kê Việt Nam (2023). Dân số Việt Nam theo vùng và nơi cư trú < Đánh giá >

[7]Tổng cục Thống kê Việt Nam (2023). Thu nhập bình quân tháng của Việt Nam theo tỉnh thành < Đánh giá >

[8]Tỷ giá hối đoái: 1 USD = 25.411 VND vào ngày 25/11/2024

[9]Tạp chí Diễn đàn pháp luật và pháp lý Việt Nam (2024). Báo cáo kinh tế Hà Nội năm 2023 < Đánh giá >

[10]Cổng thông tin quốc gia Việt Nam (2023). Tăng trưởng GRDP của Thành phố Hồ Chí Minh < Đánh giá >

[11]Bộ Xây dựng (2022). FDI Hà Nội tăng mạnh trong năm 2022 < Đánh giá >

[12]Cafeland Real Estate (2023). Các dự án FDI tại Hà Nội năm 2023 < Đánh giá >

[13]Tổng cục Thống kê Việt Nam (2023). FDI Việt Nam theo khu vực < Đánh giá >

[14]Trang web Thành phố Hồ Chí Minh (2023). FDI vào Thành phố Hồ Chí Minh tăng năm 2023 < Đánh giá >

[15]Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2023). Báo cáo FDI Việt Nam năm 2023 < Đánh giá >

[16]Bản tin Truyền hình Việt Nam (2024). Singapore đứng đầu về FDI tại Việt Nam < Đánh giá >

[17]Báo Kinh tế Đô thị (2023). Các dự án FDI tại Hà Nội < Đánh giá >

[18]Báo Vietnamnet (2024). Kế hoạch phát triển Đà Nẵng < Đánh giá >

Đọc thêm những bài phân tích khác